Wat is een obligatie?
Obligaties en aandelen zijn zowat de meest bekende producten op de beurs. Maar wat is een obligatie nu eigenlijk? En wat is het verschil tussen een aandeel en een obligatie? We zetten de voor- en nadelen voor jou op een rij.
Wat is een obligatie?
Als je een obligatie koopt, leen je eigenlijk geld uit aan een bedrijf of een land. Daarvoor ontvang je jaarlijks rente. Na een bepaalde periode loopt de obligatie af en krijg jij je uitgeleende geld doorgaans terug.
Is de uitgever van de obligatie een bedrijf? Dan spreken we van een bedrijfsobligatie. Gaat het om een land? Dan geeft dat land een overheidsobligatie uit, zoals de in België bekende ‘staatsbons’. Daarnaast heb je trouwens ook nog kasbons, waarbij je eigenlijk geld uitleent aan een bank.
Wat is het verschil tussen een aandeel en een obligatie?
Als je een aandeel koopt, leen je geen geld uit maar word je eigenlijk voor een stukje mede-eigenaar van een bedrijf. Een aandeel heeft geen vervaldag of einddatum, en ook geen vast rendement. Beslist het bedrijf om winst te delen met zijn aandeelhouders? Dan krijg je ofwel meteen een dividend, ofwel krijg je extra aandelen ter waarde van je dividend. Dat heet ‘kapitalisatie’. In dit laatste geval krijg je je rendement pas echt in handen wanneer je je aandelen weer verkoopt.
Nog een belangrijk verschil tussen aandelen en obligaties is de ‘volatiliteit’. De waarde van aandelen schommelt veel meer dan die van obligaties. En vaak gaan ze eerder in de tegenovergestelde richting. Dalen de aandelen in waarde? Dan stijgen de obligaties. En omgekeerd. Daarom kiezen veel beleggers ervoor om hun portefeuille te diversifiëren met zowel aandelen als obligaties. Een andere optie is om te beleggen in een beleggingsfonds dat aandelen en obligaties combineert.
Welk rendement leveren obligaties op?
Wellicht de belangrijkste reden om voor obligaties te kiezen, is dat ze meestal een vast rendement garanderen. Je weet dan vooraf precies welke rente-uitkering je elk jaar of elk half jaar zult ontvangen. En die rente ligt doorgaans hoger dan de rente op een spaarrekening.
Biedt een obligatie per uitzondering géén vast rendement? Dan is er een variabel rendement, gekoppeld aan de marktrente.
Welke nadelen en risico’s hebben obligaties?
De obligatie-uitgever is de partij aan wie je geld uitleent in ruil voor een obligatie. Gaat dat land of bedrijf failliet? Dan kom je op het einde van een lange rij schuldeisers terecht (maar wel vóór de aandeelhouders). In dat geval is het moeilijk om je investering te recupereren.
Een obligatie kan noteren op een gereglementeerde markt. Toch garandeert deze notering niet dat er zich een actieve markt ontwikkelt die haar verhandeling mogelijk maakt. De liquiditeit van een obligatie wordt vaak verzorgd door een professionele tegenpartij die optreedt als koper of zo nodig als verkoper.
De belegger die zijn obligaties zou willen doorverkopen voor de eindvervaldag, zal ze moeten verkopen voor de prijs bepaald door de professionele tegenpartij. Dit zal gebeuren volgens de marktvoorwaarden van dat moment, waardoor de prijs lager zou kunnen liggen dan de aankoopprijs.
Bij obligaties in een andere munt dan de euro loop je het risico dat je een deel van je geld verliest wanneer de wisselkoers ongunstig is op het moment dat je jouw geld weer naar euro wilt omzetten.
Er zijn altijd algemene risico’s wanneer we spreken over beleggen. Rentes en wisselkoersen kunnen snel veranderen. Ook bedrijven en dus uitgevers van obligaties zijn niet beschermd tegen alle mogelijke verrassingen die de markten kunnen teweegbrengen. Alle beleggingsvormen brengen op deze manier een zeker risico met zich mee.
Bij zogeheten ‘callable obligaties’ kan een bedrijf kan er zelf voor kiezen om je obligaties vervroegd terug te betalen. Je krijgt dan je startkapitaal en de tot dan opgebouwde intresten. Niet slecht, zou je denken. Je hebt je startkapitaal én je winst. Gewoon opnieuw beleggen lijkt de beste oplossing. Maar het kan zijn dat ondertussen de rentevoeten een pak lager staan dan toen je de vorige obligaties aankocht. Stel dat je een paar jaar geleden de garantie kreeg op 10% per jaar, maar dat je nu enkel nog obligaties aan 4% vindt. Een groot verschil op het einde van de rit. Daarom brengt het recht op vervroegd terugbetalen meestal wel een iets hogere coupon met zich mee.
Meer weten over obligaties?
Wil je meer weten over obligaties of intekenen op een obligatie via KBC? Ga dan naar ‘Obligaties en staatsbons’.
