ISO 20022 in een notendop

De nieuwste standaard om financiële systemen wereldwijd vlot met elkaar te laten communiceren is ISO 20022. Die standaard legt vaste betaal- en rapporteringsformaten op die functioneren als een universele taal tussen financiële instellingen en bedrijven.

De belangrijkste kenmerken op een rijtje:

De standaard maakt gebruik van meer gestructureerde formaten (XML) voor betalingen en rapporteringen.
Die formaten bevatten meer gegevens dan vorige versies waardoor een effectievere sanctiescreening en snellere reconciliatie mogelijk is.
Vanaf november 2026 zijn enkel gestructureerde of hybride adressen toegelaten in SEPA-betaalberichten en internationale betaalberichten.

Voor wie is de ISO 20022-standaard belangrijk?

Als je enkel manuele betaaltransacties ingeeft met bijvoorbeeld het KBC Business Dashboard of Isabel zul je geen problemen ondervinden. De schermen zijn zo aangepast dat je enkel de juiste informatie kunt invullen bij het aanmaken van betalingen.

Laad je betaalbestanden op? Dan moet je extra waakzaam zijn. Daarin kunnen immers betalingen zitten met ongestructureerde adresstructuren, en dat kan tot problemen leiden.

Samengevat: wil of moet je een adres meegeven vanaf november 2026, dan moet het altijd gestructureerd of hybride zijn.

Zorg dat je tijdig voorbereid bent om met gestructureerde betaalberichten te werken volgens de ISO 20022-standaard. Neem daarvoor contact op met je TMS-, ERP- of boekhoudleverancier om te controleren of zij de standaard al ondersteunen.

Veelgestelde vragen

Binnen XML-betaalformaten kennen we 3 verschillende adresstructuren: 

1. Ongestructureerd adres

Dit zijn adreslijnen zonder gestructureerde velden. Dat betekent dat enkel vrije tekstvelden zijn toegestaan om adresgegevens mee te geven. Vanaf november 2026 zijn deze niet meer toegelaten. Dat geldt ook voor de ongestructureerde MT101-betaalformaten wanneer je daarin een adres meegeeft. We adviseren om over te schakelen naar het gestructureerde XML-formaat 'pain.001'.

2. Gestructureerd adres

Hierbij zijn er aparte velden voor elk adresveld waarbij “Country” en “Town Name” verplicht zijn. Afhankelijk van de versie van het pain.001-betaalformaat kunnen nog andere gestructureerde adresvelden meegegeven worden.

3. Hybride adres

Dit is een combinatie van gestructureerde en ongestructureerde adresvelden. De verplichte velden zijn “Country Code", “Town Name” en minstens 1 vrij tekstveld "Address Line". Afhankelijk van de versie van het pain.001-betaalformaat kunnen nog andere gestructureerde adresvelden meegegeven worden.

Adresveld	Ongestructureerd	Gestructureerd	Hybride
Department	n.v.t.	Niet verplicht	Niet verplicht
Sub department	n.v.t.	Niet verplicht	Niet verplicht
Street name	n.v.t.	Niet verplicht	Niet verplicht
Building number	n.v.t.	Niet verplicht	Niet verplicht
Building name	n.v.t.	Niet verplicht	Niet verplicht
Floor	n.v.t.	Niet verplicht	Optioneel
Post box	n.v.t.	Niet verplicht	Niet verplicht
Room	n.v.t.	Niet verplicht	Niet verplicht
Postal code	n.v.t.	Niet verplicht	Niet verplicht
Town name	n.v.t.	Verplicht	Verplicht
Town location name	n.v.t.	Niet verplicht	Niet verplicht
District name	n.v.t.	Niet verplicht	Niet verplicht
Country sub division	n.v.t.	Niet verplicht	Niet verplicht
Country	Verplicht voor SEPA	Verplicht	Verplicht
Address line 1	1 address line is verplicht	n.v.t.	1 address line is verplicht
Address line 2	Niet verplicht	n.v.t.	Niet verplicht

Timing:

Ongestructureerd: niet meer toegestaan vanaf november 2026
Gestructureerd: altijd toegestaan
Hybride: toegestaan vanaf november 2025

Hieronder volgt een overzicht van de betalingstransacties waarin je het best adressen gebruikt. Vanaf november 2026 zijn enkel gestructureerde of hybride adresstructuren toegelaten.

Als je daarna ongestructureerde adressen meegeeft voor internationale betalingen, rekent KBC daar misschien kosten voor aan of wordt de betaling niet verwerkt.

Credit transfer (pain.001)

Adres debiteur	Verplicht voor betalingen naar landen buiten de EEA. Dit adres wordt automatisch ingevuld. Je hoeft hiervoor niets te doen.
Adres crediteur	Niet verplicht voor SEPA-transacties. Verplicht voor betalingen naar de VS en Canada (omwille van de 'Travel Rule'). Als deze betalingen zonder adres worden doorgestuurd, zal de bank van de crediteur bijkomende informatie over adresgegevens opvragen en jou hiervoor extra kosten aanrekenen. KBC adviseert voor internationale betalingen in andere munten of naar andere landen om het adres van de crediteur altijd in te vullen. Doe je dat niet, of onvolledig? Dan kan de bank van de crediteur bijkomende gegevens opvragen tegen een meerprijs, of zelfs de betaling weigeren.

Direct debit (pain.008)

Adres debiteur	Verplicht voor invorderingen van IBAN-rekeningen aangehouden in landen buiten de EEA. Gebruik je na november 2026 toch nog ongestructureerde adresstructuren? Dan gaat de betaling niet door.
Adres crediteur	Niet verplicht

Neem contact op met jouw leverancier van ERP-, TMS- of boekhoudpakket om te controleren of hij tijdig de verrijkte en gestructureerde adresformaten zal ondersteunen. Daarnaast kun je zelf aan de slag gaan door de adresinformatie van je klanten en leveranciers alvast gestructureerd op te slaan in administratiesystemen. Dit kan door elk onderdeel van een adres in een apart adresveld op te slaan, zoals ze in de tabel bij vraag 1 worden beschreven.

Wil je meer informatie?

Surf zeker naar de website van Febelfin. Daar vind je nog meer details.