‘Het opwarmen van onze melk gebeurt nu volledig met gerecupereerde warmte.’
Veel bedrijfsleiders liggen wakker van de hoge energieprijzen en hebben nood aan duurzame oplossingen. Vaak zien ze door het bos de bomen niet meer. EcoWise, een nieuwe dochteronderneming van KBC, springt in de bres met objectief energieadvies. ‘Er valt nog zo veel energiewinst te boeken.’
David De Coster is zaakvoerder van de Zuivelarij, een kaasmakerij uit Berlare. Hij begon acht jaar geleden in zijn keuken, maar toen zijn grillkaas Berloumi de weg vond naar supermarkten, was die snel te klein. De Zuivelarij verhuisde naar een grotere locatie en vond bij KBC de nodige fondsen om de grote vraag bij te benen. Afgelopen jaar groeide het bedrijf 30 procent, puur op volume.
‘Toch was het een barslecht jaar’, zucht De Coster. ‘De hoge melkprijs speelde ons parten en de energiefactuur zo mogelijk nog meer.’ De Zuivelarij zag zijn energiekosten stijgen van 3,5 naar 6,5 procent van de omzet. Voor De Coster was dat een wake-upcall. ‘De eerste jaren ben je bezig met investeringen en logistieke uitdagingen. Nu we op onze definitieve locatie zitten, was het goede moment aangebroken om ook de kosten tegen het licht te houden.’
Alleen bleek dat laatste niet zo evident. ‘Ik ben het type van “wat je zelf doet, doe je beter”. Zo ben ik snel aan het bijleren als het gaat over techniek of boekhouden. Maar hier zag ik me niet aan beginnen. Ik ken niet eens het verschil tussen ampère en volt.’
Voor Frederik Goegebeur, CEO van ecoWise, klinkt het verhaal herkenbaar. ‘Er is onder ondernemers een grote vraag naar kennis en inspiratie over energiehuishouding. Gedreven door de forse prijsstijgingen uiteraard, maar evengoed door de groeiende aandacht voor duurzaamheid. Ondernemers worden steeds vaker bevraagd door klanten, leveranciers of andere stakeholders naar acties om hun voetafdruk te verkleinen. De energiehuishouding aanpakken is een van de meest impactvolle stappen die je als ondernemer kan nemen.’
Toch wachten veel bedrijfsleiders af, weet Goegebeur. ‘Veel bedrijven worden aangesproken over een investering, bijvoorbeeld door een installateur van zonnepanelen, maar ze beschikken niet over voldoende kennis om in te schatten of dat de juiste zet is. Of ze willen effectief investeren in zonnepanelen, maar twijfelen over de optimale dimensies of hoe ze de zonnepanelen best kunnen afstemmen op de laadprocessen van onder mee elektrische voertuigen en batterijen.’
Daarnaast is er de toenemende complexiteit van steunmaatregelen en regelgeving. Mensen hebben links en rechts wel gehoord van de term capaciteitstarief of het concept energiedelen, maar ze weten zelden goed wat het inhoudt. ‘Ondernemers hebben in de eerste plaats een zaak draaiende te houden’, zegt Goegebeur. ‘Hun focus is daar nodig. Alleen dreigen ze beslissingen uit te stellen die in hun belang zijn.’
Quick wins
Enter ecoWise, de dochteronderneming van KBC die sinds begin dit jaar ondernemers bijstaat met energieadvies op maat. De onderneming richt zich op middelgrote bedrijven, met een focus op grote verbruikers. Bijzonder aan ecoWise is zijn gegarandeerde onafhankelijkheid. ‘We zijn niet gebonden aan installateurs of partners. Voor klanten die dat wensen, verzamelen en vergelijken we offertes, maar we geven onafhankelijk expertadvies’, zegt Goegebeur.
Wat houdt zo’n begeleiding naar een duurzame energiehuishouding precies in? ‘We werken met een vaste aanpak met 4 stappen waarbij we altijd starten met het in kaart brengen van het huidige verbruik’, legt Goegebeur uit. ‘Hoeveel verbruik je? Wanneer? Voor wat? Daarbij nemen we ook energiefacturen onder de loep.’
Als er een duidelijk zicht is op het verbruik, zoekt ecoWise naar zinvolle manieren om te besparen. ‘Vaak zijn dat quick wins. De verlichting aanpakken door over te schakelen op led, bijvoorbeeld. Of warmte recupereren uit productieprocessen.’ Hiernaast nemen de experts van ecoWise de pieken onder de loep om slimmer om te gaan met de beschikbare energie. ‘We onderzoeken hoe we kunnen ingrijpen in de bedrijfsprocessen om de pieken af te vlakken, bijvoorbeeld door de machines niet op hetzelfde moment te starten. Om toeslagen te vermijden voor grootverbruikers controleren we of het toegangsvermogen juist zit, dat zijn te verwachten pieken die worden doorgeven aan de netbeheerder.’
Vervolgens onderzoekt ecoWise of er voor de overgebleven energiebehoefte hernieuwbare energie kan worden ingepast. Voor grote ondernemingen of landbouwbedrijven kan het interessant zijn om een windmolen te plaatsen, maar meestal gaat het om zonnepanelen. ‘We sturen klanten niet zomaar richting zonnepanelen, maar wegen zorgvuldig investeringskosten, rendement en terugverdientijd tegen elkaar af. We houden rekening met zaken als beschikbare oppervlakte en verbruik, en ook toekomstplannen. Zo is het niet altijd interessant om een dak vol te leggen met zonnepanelen als het verbruik dat niet vraagt. Of is het belangrijk om al bij de installatie te anticiperen op pakweg de elektrificatie van het wagenpark en hoe we de laadprocessen optimaal kunnen afstemmen op de zonne-energie. Ook de optie energiedelen komt aan bod, energie-overschotten toewijzen aan andere locaties in de plaats van ze op het net te zetten.’
Tot slot zorgt ecoWise ook voor een overzicht van de mogelijke subsidies en duurzame financieringsoplossingen van KBC.
De conclusies van het onderzoek bundelt ecoWise in een helder adviesrapport. Voor De Zuivelarij bevatte het enkele eyeopeners. ‘Ik schrok hoe snel ze zicht kregen op onze werking’, zegt De Coster. ‘Neem bijvoorbeeld onze perslucht. Ik hoor die machine hier dagelijks draaien, maar ik had geen idee van de impact op onze eindfactuur. Steven, onze consulent van ecoWise, rekende nog tijdens de eerste rondleiding uit dat de machine me 4.000 euro per jaar kost aan energie.’
EcoWise stelde De Zuivelarij enkele besparingen en maatregelen voor, waarvan De Coster de belangrijkste ondertussen doorvoerde. ‘Een van de restproducten van onze kaas is wei. Die is op het moment van de productie zo’n 60 graden. We warmen ze nog eens op tot 90 graden om er ricotta van te maken.
Al die warmte ging vroeger verloren, maar op advies van ecoWise investeerde ik in twee warmtewisselaars om de warmte op te vangen. Het opwarmen van onze melk gebeurt nu volledig met gerecupereerde warmte.’
Besparing tot 25 procent
Wat is de impact van een traject met ecoWise? ‘We kunnen in elk bedrijf zinvolle maatregelen voorstellen’, maakt Goegebeur zich sterk. ‘Uiteraard staat het ene bedrijf al verder dan het andere. Sommige zijn al jaren volledig overgeschakeld op led en een warmtepomp, maar er is altijd energiewinst te boeken. Zo hebben we laatst een schrijnwerker die al ver stond in zijn groene investeringen geholpen met de berekening van de ideale dimensies van zijn zonnepanelen.’ Klanten die aan de slag gaan met ecoWise kunnen hun energiekosten gemiddeld met 15 tot 25 procent verlagen.
Ook De Zuivelarij kijkt tevreden terug op de samenwerking
We wachten nog op de resultaten van de stabiliteitsstudie van het dak voor de zonnepanelen, maar de warmtewisselaars doen al hun werk. We hadden bij de ingebruikname van het pand plaats voorzien voor een tweede stoomketel, omdat we aan de limiet zaten van onze beschikbare energie. Zo’n stoomketel kost 90.000 tot 120.000 euro. Omdat we nu warmte recupereren, is die investering wellicht voorgoed van de baan.
David De Coster - Zaakvoerder De Zuivelarij
Wie is ecoWise?
ecoWise bestaat uit energieconsulenten verspreid over heel Vlaanderen die KMO’s en landbouwbedrijven begeleiden en ondersteunen bij hun duurzaamheidstransitie. ecoWise legt daarbij de focus op advies over energiebesparing, rationeel energiegebruik en de omschakeling naar hernieuwbare energieproductie.
Wat doet KBC?
KBC streeft ernaar duurzame oplossingen op maat en deskundig advies te bieden. Daartoe werkt ze samen met partners en verbetert ze voortdurend haar duurzame proposities en oplossingen. Zo werd ook dochteronderneming 'ecoWise' opgericht, dat onafhankelijk expertadvies geeft inzake energietransitie aan middelgrote bedrijven. Hoe KBC haar duurzaamheidsstrategie implementeert, lees je in haar recent gepubliceerde duurzaamheidrapport.