Theeblaadjes lezen over Trumps protectionisme

Wat het tariefbeleid betreft, hebben de benoemingen van Trump voor verschillende belangrijke economische beleidsposities de financiële markten enigszins gerustgesteld. Dat was vooral het geval bij de benoeming van Scott Bessent, een partner bij Soros Fund Management, als minister van Financiën. Op de dag van zijn benoeming maakten de Amerikaanse en Europese aandelenmarkten een sprong van ongeveer 1%, terwijl de typische veilige haven, de Amerikaanse dollar, in waarde daalde. Trump nomineerde ook Kevin Hassett, een econoom, voor de National Economic Council en Howard Lutnick, CEO van Cantor Fitzgerald, als minister van Handel. Allen worden gezien als relatief gematigd en Wall Street-minded. De markten zien overeenkomsten met de matigende rol die Steven Mnuchin en Gary Cohn speelden in de eerste Trump-administratie.

Toch zouden de markten wel eens te optimistisch kunnen zijn. Trump heeft namelijk ook Jamieson Greer voorgedragen als handelsvertegenwoordiger van de VS. Greer was stafchef van Robert Lighthizer, de architect van Trumps handelsoorlogen tijdens zijn eerste termijn. Hij heeft verschillende anti-handelsstandpunten omarmd, zoals zijn voorstel om China's Most Favoured Nation-status in te trekken. Trump heeft ook Peter Navarro tot handelsadviseur benoemd, een zeer uitgesproken anti-handelseconoom.

Bovendien staan de huidige zogenaamde gematigde genomineerden meer open voor het verhogen van de handelstarieven dan Mnuchin en Cohn. Bessent ziet ze als een waardevolle "onderhandelingspositie", terwijl Hassett en Lutnick geloven dat de tarieven kunnen helpen om de economische productie binnen de VS te houden en banen in de industrie terug te brengen.

In tegenstelling tot zijn eerste termijn, toen de tarieven pas twee jaar na zijn inauguratie voor het eerst werden aangekondigd, vuurde Donald Trump nu de eerste salvo's van zijn handelsoorlog af nog voor zijn inauguratie. Op 25 november beloofde Trump om op dag één een tarief van 25% te heffen op Mexicaanse en Canadese goederen, wat aanzienlijke schade zou toebrengen aan beide economieën (zie figuur 1). Hij zei dat de handelstarieven zouden worden gehandhaafd totdat zowel fentanyl als migranten zonder papieren niet langer via de Mexicaanse of Canadese grens de VS zouden binnenkomen. Na telefoongesprekken met de leiders van beide landen, Claudia Sheinbaum en Justin Trudeau, matigde hij zijn retoriek. In de eerste weken na zijn inauguratie zouden we evenwel nog altijd uitvoeringsbesluiten kunnen zien om de tarieven voor beide landen (en andere landen) effectief te verhogen. Die eerste weken zullen ons inderdaad een verdere indicatie geven over hoe restrictief zijn beleid ten opzichte van de wereldhandel zal zijn in de loop van zijn termijn. Voorlopig gaat KBC Economics uit van een geleidelijke invoering van een algemeen tarief van 10% op alle invoer in de VS en een tarief van 60% op invoer uit China.

Terwijl de economische nominaties van Trump een gemengd beeld geven, wijzen zijn migratiegerelateerde nominaties in een zeer protectionistische richting. Stephen Miller, een immigratie-hardliner die tijdens de eerste termijn meehielp aan het opstellen van Trumps regels voor zijn “family separation policy”, wordt Trumps plaatsvervangend stafchef. Tom Homan, ook een immigratie-hardliner, wordt Trumps verantwoordelijke voor het grensbeleid. Hij dreigde ermee de Nationale Garde in te zetten om te helpen met deportaties.

Hoewel Trump nog geen concrete aankondigingen over immigratie heeft gedaan, valt te verwachten dat er tijdens zijn eerste weken in functie meerdere uitvoeringsbesluiten over dit onderwerp zullen worden uitgevaardigd. Ook na zijn inauguratie in 2016 vaardigde Trump onmiddellijk meerdere migratiegerelateerde uitvoeringsbesluiten uit, waaronder het zogenaamde moslimverbod. We kunnen verder verwachten dat het Congres uitgebreidere immigratiewetgeving zal aannemen. Op 7 januari nam het Huis van Afgevaardigden al de Laken Riley Act aan. Die maakt het makkelijker om immigranten zonder papieren het land uit te zetten voor kleine misdrijven.

Terwijl duidelijk is dat Trump illegale immigratie wil aanpakken, zijn de standpunten over legale migratie onduidelijker. Na een ruzie tussen Laura Loomer, een rechtse influencer, en Elon Musk verklaarde Trump zijn steun aan het H1B-visumprogramma, dat gericht is op gespecialiseerde beroepen. Toch verwachten we een eveneens strenger beleid voor legale migratie. We voorzien wel geen grote landelijke deportatieoperatie, omdat dit plan stoot op enorme juridische, financiële en logistieke uitdagingen. Algemeen genomen gaan we uit van een relatief milde vermindering van nieuwe buitenlandse arbeidskrachten in de loop van Trumps ambtstermijn.

De benoemingen en aankondigingen van Donald Trump na de verkiezingen hebben ons al enige indicatie gegeven over hoe protectionistisch zijn regering daadwerkelijk zou kunnen worden. Op vlak van migratie wijzen de benoemingen van Trump in een erg restrictieve richting, vooral ten aanzien van illegale migratie. Daarentegen blijft het feitelijke handelsstandpunt van Trump onduidelijk. Hij heeft enerzijds verschillende gematigde kabinetsbenoemingen gedaan voor belangrijke economische posten. Er zijn anderzijds nog veel hardliners in zijn kabinet en de recente tariefdreigingen ten aanzien van Canada en Mexico wijzen op een intensievere handelsoorlog dan tijdens zijn eerste termijn. We verwachten meer duidelijkheid over het beleid van Trump na zijn inauguratie op 20 januari, wanneer zijn tweede termijn als president van de VS aanvangt.

Disclaimer:

Alle meningen in deze publicatie vertegenwoordigen de persoonlijke mening van de auteur(s). Noch de mate waarin de voorgestelde scenario’s, risico’s en prognoses de marktverwachtingen weerspiegelen, noch de mate waarin zij in de realiteit zullen tot uiting komen, kunnen worden gewaarborgd. De gegevens in deze publicatie zijn algemeen en louter informatief. Ze mogen niet worden beschouwd als beleggingsadvies. Duurzaamheid maakt deel uit van de algemene bedrijfsstrategie van KBC Groep NV (zie https://www.kbc.com/nl/duurzaam-ondernemen.html). We houden rekening met deze strategie bij de keuze van de onderwerpen voor onze publicaties, maar een grondige analyse van de economische en financiële ontwikkelingen vereist het bespreken van een bredere waaier aan onderwerpen. Deze publicatie valt niet onder de noemer ‘onderzoek op beleggingsgebied’ zoals bedoeld in de wet- en regelgeving over de markten voor financiële instrumenten. Elke overdracht, verspreiding of reproductie, ongeacht de vorm of de middelen, van de informatie is verboden zonder de uitdrukkelijke, voorafgaande en schriftelijke toestemming van KBC Groep NV. KBC kan niet aansprakelijk worden gesteld voor de juistheid of de volledigheid ervan.