‘Strategisch belangrijke sectoren krijgen structureel steun, en dat is interessant voor beleggers.'
Het streven van de Europese Unie naar meer strategische onafhankelijkheid is geen verhuld plat protectionisme, zeggen Jürgen Verschaeve, chief investment officer en Jeroen Van Boeckel, beleggingsstrateeg bij KBC Asset Management. ‘Als het een puur politiek verhaal was, zou de focus liggen op het terughalen van industriële sectoren met veel werkgelegenheid.’
We leven in een multipolaire wereld. Dit brengt heel wat uitdagingen, maar zeker ook opportuniteiten met zich mee. Structurele trends hebben een significante impact op de middellange tot lange termijn.
Jeroen Van Boeckel, beleggingsstrateeg KBC Asset Management
In 2016 nam het Chinese Midea de Duitse robotmaker Kuka over voor 4,5 miljard euro. Dat veroorzaakte toen veel ophef omdat het om zogeheten strategische technologie ging. ‘Ik ben er zeker van dat Duitsland die verkoop vandaag niet meer zou toelaten’, zegt Verschaeve.
Het illustreert hoezeer het belang van strategische onafhankelijkheid is toegenomen. Daar zijn goede redenen voor. Denk aan de coronapandemie, die de kwetsbaarheid van mondiale aanvoerketens blootlegde, of de pijnlijke afhankelijkheid van Russisch gas bij het uitbreken van de oorlog in Oekraïne.
Open strategische onafhankelijkheid
Globalisering is nog steeds een feit, maar misschien niet meer zo ongebonden als pakweg 15 jaar geleden. ‘Een belangrijk effect van globalisering is dat het de productieketens goedkoper heeft gemaakt’, zegt Verschaeve. ‘Productie veiligstellen of terughalen naar de thuismarkt vanwege nationale strategische belangen heeft, vanwege de hogere kostprijs, een negatief effect op de wereldwijde economische groei.’
De EU streeft naar een open strategische onafhankelijkheid. ‘Uiteraard heeft het weinig zin om op zoek te gaan naar meer autonomie voor niet-strategische producten zoals speelgoed of kleding’, betoogt Van Boeckel. ‘Het komt erop aan om de strategische sectoren te identificeren, zoals hernieuwbare energie en technologie, de R&D-activiteiten hier te houden en te beschermen en, indien mogelijk, ook de lokale productie-capaciteit daarvan te versterken. Doorslaggevend voor het succes van de EU is hoe goed ze de balans tussen open en strategisch onafhankelijk kan bewaren. Eigenlijk komt alles neer op het creëren van een wederzijdse afhankelijkheid.’
Niemand wil een handelsoorlog
In de gereedschapskist van beleidsmakers zitten onder meer invoerheffingen die het voordeliger kunnen maken voor bedrijven om weer lokaal te produceren, maar dit is niet zonder gevaar. ‘Niemand wordt er beter van als het tot een handelsoorlog leidt. De maatregelen moeten beperkt blijven tot het creëren van een gelijk speelveld, niet tot het inpalmen ervan’, stelt Van Boeckel.
De Europese Unie moet de voordelen van vrijhandel ook buiten de EU blijven verkondigen, maar zonder naïef te zijn.
Jürgen Verschaeve, chief investment officer KBC Asset Management
De EU heeft veel welvaart te danken aan haar interne markt, waarin handelsbelemmeringen tussen de lidstaten zijn weggenomen. ‘De Europese Unie moet de voordelen van vrijhandel ook buiten de EU blijven verkondigen, maar zonder naïef te zijn’, aldus Verschaeve. ‘Als de VS en China wel aan protectionisme doen, maar de EU niet, dan wordt ze het slachtoffer van haar eigen principes. Een mogelijke oplossing? Via regelgeving hoge kwaliteitseisen opleggen aan buitenlandse producten, waardoor er vanzelf een soort barrière ontstaat.’
Onderzoek en ontwikkeling
De EU heeft ambitieuze plannen voor een grotere onafhankelijkheid in strategische sectoren, zoals de recent opgestelde richtlijnen in de Chips Act en de Data Act bewijzen. Zijn die in de eerste plaats bedoeld om de eigen industrie een voetje voor te geven, of om belangrijke kennis veilig te stellen? Het laatste, denkt Verschaeve. ‘De focus ligt vooral op onderzoek en ontwikkeling, bijvoorbeeld in farma, groene technologie en artificiële intelligentie. Als het een puur politiek verhaal was, zou de focus liggen op het terughalen van industriële sectoren met veel werkgelegenheid.’
‘Inzetten op R&D en op technologische innovatie helpt om het prijskaartje te drukken. Denk aan robotisering en automatisering. Een robot kan honderd werknemers vervangen. In hypermoderne autofabrieken vind je vandaag sowieso veel minder mensen dan vroeger. Het stimuleren van strategische sectoren kan op die manier negatief zijn voor de oude werkgelegenheid, maar creëert meteen ook kansen voor andere profielen op de arbeidsmarkt’, merkt Van Boeckel op. ‘
Het komt er bovendien op aan om de niches te vinden’, vult Verschaeve aan. ‘Marine engineering of biofarma zijn wel degelijk het label Made in Europe waard.’
Wat de EU niet helpt, zijn de interne spanningen tussen de lidstaten onderling. Andere machtsblokken proberen deze mogelijks uit te buiten. ‘In een eengemaakt Europa zou het niet mogen uitmaken dat Frankrijk baat heeft bij een maatregel die nadelig is voor Duitsland. Maar in de praktijk is dat natuurlijk niet zo’, zegt Verschaeve. ‘Bondskanselier Olaf Schulz gaat niet op bezoek in Peking om daar de Europese belangen te verdedigen, wel de Duitse.’
Strategisch belangrijke sectoren verdienen de aandacht van beleggers. Wat beleidsmatig structureel in gang is gezet, wordt niet zomaar meer teruggedraaid.
Jeroen Van Boeckel, beleggingsstrateeg KBC Asset Management
‘We leven in een multipolaire wereld. Dit brengt heel wat uitdagingen, maar zeker ook opportuniteiten met zich mee’, klinkt het nog.
‘Als vermogensbeheerder nemen we beslissingen op basis van een economische logica, maar uiteraard speelt ook geopolitiek een rol’, zegt Van Boeckel. ‘Structurele trends hebben een significante impact op de middellange tot lange termijn. Strategisch belangrijke sectoren verdienen dan ook de aandacht van beleggers. Wat beleidsmatig structureel in gang is gezet, wordt niet zomaar meer teruggedraaid. Voor een chipfabrikant of een bedrijf in windenergie bijvoorbeeld, zijn subsidies vanuit de EU om hier te produceren een extra bron van inkomsten, waar je als investeerder dus ook je voordeel mee kan doen.’
Meer lezen over thematisch beleggen?
Dit artikel is louter informatief en mag niet als beleggingsadvies beschouwd worden.
