Een investering in uw geluk: op kunstexpeditie met Sofie Van de Velde
Opgroeien omringd door kunst, met kunstenaars uit de canon die dagelijks over de vloer komen bij je vader: hoe heerlijk moet dat zijn?
Sofie Van de Velde noemt zichzelf in de eerste plaats een ondernemer in de kunst, maar sinds kort kan ze zich ook auteur noemen.
Het blijkt al snel uit haar gedreven antwoorden: dit is duidelijk niet het eerste interview over Expeditie Kunst, dat dit jaar bij Uitgeverij Houtekiet verscheen.
Met haar boek wil Sofie in de eerste plaats een aantal vooroordelen en misvattingen uit de wereld helpen. Kunst kopen is niet voor de happy few, je hoeft geen jaren kunstgeschiedenis gestudeerd te hebben en kunst hoeft niet te passen bij je sofa.
Integendeel, kunst mag arbitrair zijn en confronteren, maar … moet altijd vertrekken vanuit het hart.
In haar woning annex galerie in de Lange Leemstraat in Antwerpen voegt Sofie de daad bij het woord. Moderne en hedendaagse kunstenaars krijgen er samen een plaats, jong aanstormend talent naast gevestigde waarden. Zo creëert Sofie haar persoonlijke 'wunderwalls'.
Wat een overvloed aan beelden. We kunnen ons voorstellen dat het voor startende kunstverzamelaars niet gemakkelijk is om een eerste stap te zetten. Hoe begint men het beste eraan?
‘Het is zoals ik al zei. Eerst het hart en dan het hoofd. Wat vindt u zelf mooi? Laat u verrassen en ga zelf ook op zoek. Het gemakkelijkste is om te starten op plekken waar veel kunst verzameld is. In musea is er al een natuurlijke selectie gemaakt. Welke kunstenaars hebben de tand des tijds doorstaan en waarom? Lees u in, er is tegenwoordig zoveel te vinden op het internet of in de gespecialiseerde pers.
Wie minder betreden paden wil bewandelen, kan terecht in galeries of op kunstbeurzen. Selecteer wat u mooi vindt en ga er vervolgens mee aan de slag. Creëer uw eigen moodboard en u zult al snel ontdekken wat de rode draad is.
Koop ook ‘jong’. Dat geldt zowel voor de verzamelaar als voor de kunstenaar. Kunst werd met de paplepel ingegoten bij ons thuis, maar we zien ook dat een nieuwe en jongere generatie kunstliefhebbers zich aandient.
Jonge kunstenaars zijn ook meestal nog betaalbaar. Beschouw het als een investering in uw geluk. U kunt meegroeien met de kunstenaar. Stijgt het kunstwerk later in waarde, dan hebt u ondertussen al kunnen genieten van iets dat u mooi vindt.’
Jonge mensen vinden inderdaad sneller hun weg naar de kunstwereld. Internet is vaak de bron van expertise en ook uw deelname aan het televisieprogramma 'Stukken van Mensen' heeft bijgedragen tot de popularisering van kunst. Klopt dat?
‘Stukken van Mensen focust naast het artistieke aspect ook op het financiële. Een bod is bindend. We moeten zeker zijn van ons stuk. Achter de schermen raadplegen we elk onze experten om tot een finaal bod te komen. Soms lijkt het wel alsof we in alles specialisten zijn, maar laat u niet misleiden. Er komt veel onderzoek aan te pas.
Verzamelaars focussen ook op de financiële kant van hun collectie. De kunstmarkt bestaat uit twee segmenten. De secundaire markt is de veilingwereld waar vooral gevestigde waarden aangeboden worden. Meestal aan prijzen die de gemiddelde beurs al snel overstijgen.
In de primaire markt bevinden zich de galerieën, die meestal de ogen en oren van de klant zijn. Zij zorgen voor de eerste selectie. Welke kunstenaars hebben potentieel om verder te groeien en de kunstliefhebber te blijven boeien?
Galeriehouders zorgen ervoor dat jonge kunstenaars kunnen creëren: een galerie is geen doel, maar een middel. Ze gaan op zoek naar collecties die een meerwaarde kunnen betekenen in het oeuvre van de kunstenaar.
Ze zorgen ook dat een kunstenaar zich niet uitput in productie, ze moeten immers nog jaren mee kunnen. Of zoals ik vaak zeg: ze moeten een marathon lopen, geen korte sprint trekken.
Kunst verkopen is niet zo moeilijk, maar het is belangrijk om ze in de juiste collecties te krijgen. Kopers die uit zijn op een snelle doorverkoop zijn zelden geïnteresseerd in het werk zelf van de kunstenaar.
Wij gaan in gesprek met potentiële kopers om te zien of het werk wel bij hen past. Zijn ze bereid om het kunstwerk uit te lenen? Verzamelaars vragen ook steeds vaker of ze bepaalde kunstenaars mogen opnemen in hun collectie.’
De galerist screent de koper. Het lijkt wel een omgekeerde wereld. Wat mogen kunstkopers nog verwachten van de galerist, buiten een goed oog voor trends?
‘Eerst en vooral mag je het authentieke verhaal rond de kunstenaar verwachten: wie is hij of zij? We geven ook informatie over toekomstige tentoonstellingen en de voorspelbaarheid van het verdere traject.
Het kunstwerk zelf moet minstens een datum en handtekening hebben. Als dat ontbreekt, kan een authentiek certificaat volstaan dat uitgeschreven is, niet door de galerie zelf, maar door diegene die het mag opmaken.
Is er een artist estate (een stichting die de artistieke nalatenschap van een kunstenaar behartigt), dan is het belangrijk dat de nabestaanden van deze estate dit certificaat afleveren. En daarnaast uiteraard de factuur met beschrijving van het werk. Dat is belangrijk voor de verzekering en bij eventuele doorverkoop van het werk.
Een goede galerie houdt bovendien kopers op de hoogte van nieuwe boeken over de kunstenaar, stuurt nieuwsbrieven en zo meer. Zo blijven mensen geïnformeerd over het pad van de kunstenaar.’
Nog een laatste vraag: u noemt uzelf ondernemer in kunst. Over welke capaciteiten moet zo’n ondernemer beschikken?
‘Zoals iedere ondernemer moet je kansen blijven zien, en echte kansen van schijnkansen onderscheiden. Een evenwichtsoefening waarbij we constant wikken en wegen in functie van de kunstenaars. Brengt het onze kunstenaars waar wij hen willen hebben? Dat is onze doelstelling door alles heen.’