Kunst en economie herenigd als buren
KBC Private Banking Antwerpen als buur van het Snijders&Rockoxhuis
KBC Private Banking Antwerpen heeft sinds kort een kantoor in het Snijdershuis in de Keizerstraat, hartje Antwerpen. Private Banking is er de nieuwe buur van het museum Snijders&Rockoxhuis, waar de 16de- en 17de-eeuwse kunstcollectie van KBC wordt getoond aan het brede publiek. Net zoals vier eeuwen geleden kunstschilder Frans Snijders en man van de wereld Nicolaas Rockox er als buren kunst en economie verenigden.
Tot 2018 had KBC Private Banking Antwerpen een kantoor in de iconische KBC- of Boerentoren. Toen het gebouw werd gesloten voor renovatie, vond het kantoor tijdelijk onderdak in een huurpand in de Gramayestraat.
"Bij het zoeken naar een nieuwe vaste plek in het centrum van Antwerpen bood het Snijdershuis de ideale oplossing," zegt Marc Goovaerts, kantoordirecteur KBC Private Banking Antwerpen. "Het historische pand is al sinds 1970 eigendom van KBC, toen nog de Kredietbank. Het is uitstekend gelegen en goed bereikbaar, er waren slechts minimale verbouwingswerken nodig om onze klanten in alle comfort en discretie te kunnen ontvangen.".
En natuurlijk is de buur met faam, het museum Snijders&Rockoxhuis, een bijkomende troef. "We versterken elkaar," zegt conservator Hildegard Van de Velde. "Veel privatebankingklanten hebben een brede interesse, zeker ook in kunst en cultuur. Ze kunnen hier kennismaken met de prachtige renaissance- en barokcollectie van KBC en met tijdelijke tentoonstellingen. Wij kunnen als museum onze naambekendheid en ons netwerk verruimen."
Wie waren Nicolaas Rockox en Frans Snijders?
Hildegard Van de Velde: "Nicolaas Rockox leefde van 1560 tot 1640. Op zijn 27ste was hij al schepen van de stad Antwerpen, tussen zijn 43ste en 65ste was hij negen jaar buitenburgemeester. In die functie was hij onder meer de gesprekspartner van de aartshertogen Albrecht en Isabella. Maar Nicolaas Rockox was veel meer dan een bestuurder van de stad, hij was een homo universalis, een humanist, een ondernemer, een kunstverzamelaar en -mecenas, een sociaal weldoener. Hij woonde hier vanaf 1603."
"In 1620 werd Frans Snijders zijn buur, een bekend schilder van jachttaferelen, dieren en stillevens. Hij werkte samen met Peter Paul Rubens, onder meer aan het jachtpaviljoen van koning Filips IV nabij Madrid. Over de precieze relatie tussen Rockox en Snijders is weinig geweten, maar ze kenden elkaar ongetwijfeld goed. De boedelbeschrijving van Rockox, opgemaakt een week na zijn dood, bevat onder meer een schilderij van Snijders. Gekocht of gekregen? Dat weten we niet. In elk geval was de eerste helft van de 17de eeuw een periode van heropbloei voor Antwerpen. Na de afscheiding van de Noordelijke Nederlanden en het afsluiten van de Schelde dat daarop volgde, raakte de Antwerpse economie op het einde van de 16de eeuw in het slop. Het aantal inwoners halveerde op korte tijd tot 40.000.
De kunst, met Peter Paul Rubens op kop, heeft Antwerpen weer op de kaart gezet met de ondersteuning van Albrecht en Isabella, het Antwerpse stadsbestuur waarvan Rockox deel uitmaakte en gegoede mecenassen. Dat bleek de aanzet voor een economische heropbloei. Kunst en economie vormden een perfecte tandem. Net zoals ze dat nu doen in dit historische pand."
Wanneer is KBC in het verhaal van deze gebouwen gekomen?
Marc Goovaerts: "In 1970 zocht de toenmalige Kredietbank een stijlvol pand om belangrijke klanten te kunnen ontvangen en liet haar oog vallen op de vroegere huizen van Rockox en Snijders."
Hildegard Van de Velde: "Omdat dit historisch belangrijke panden zijn, vroeg het stadsbestuur om een deel ervan te ontsluiten voor het publiek. De bank is daarop ingegaan en greep voor de invulling terug naar de 16de en 17de eeuw, Nicolaas Rockox en zijn cultureel en sociaal engagement. Het Rockoxhuis werd een museum, met de boedelbeschrijving van Rockox als vertrekpunt voor het samenstellen van een collectie. Gedurende de restauratie van het pand, die zeven jaar liep, heeft de bank een 150-tal stukken aangekocht die aansloten bij wat Rockox bezat: schilderijen, beeldhouwwerken, keramiek, tapijten, boeken. In het grote Rubensjaar 1977 opende het museum de deuren."
Marc Goovaerts: "In het Snijdershuis, naast het museum, was er een ontvangstruimte voor de klanten van de bank. Ik heb hier de voorbije jaren vaak privatebankingklanten verwelkomd voor een nocturne of voor een ontbijt gekoppeld aan een gegidst bezoek aan het Rockoxhuis. In het gebouw waren er ook kantoorruimtes voor verschillende diensten van de bank en grote vergaderzalen. De opleiding van nieuwe medewerkers had hier plaats. Toen ik pas aangeworven was, heb ik een week lang in het Snijdershuis verbleven, er waren onder het dak zelfs kleine slaapkamers ingericht. Voor mij is het openen van ons privatebankingkantoor hier een beetje thuiskomen. Dit is echt een fantastisch pand met uitstraling in een schitterende buurt, die ik het Quartier Latin van Antwerpen noem."
Hoe ziet de collectie er vandaag uit?
Hildegard Van de Velde: "We kopen nog af en toe interessante stukken. We hebben ook heel wat langdurige bruiklenen lopen. De mooiste momenteel zijn de portretten van Albrecht en Isabelle door Peter Paul Rubens. Ze komen uit een privéverzameling van een Zwitsers advocatenkantoor en hangen voor een periode van tien jaar in ons museum."
Vrij recent is het museum uitgebreid. Waarom was dat nodig?
Hildegard Van de Velde: "We werken vaak samen met andere partners voor tijdelijke tentoonstellingen. Telkens moesten we dan een deel van onze vaste collectie wegnemen om plaats vrij te maken. Enkele jaren geleden is besloten om het museum uit te breiden met twee grote ruimtes van het Snijdershuis. In perfecte omstandigheden kunnen we daar tijdelijke tentoonstellingen onderbrengen.
Tot begin april liep er een project met The Phoebus Foundation van Katoen Natie en Fernand Huts. In september opent een nieuwe tentoonstelling met het MoMu, het Antwerpse modemuseum. Dat is drie jaar gesloten geweest en heropent met een stadsbreed project in vijf musea, waarvan wij er één zijn. In maart 2022 organiseren we in samenwerking met het Museum Vleeshuis een tentoonstelling met klavierinstrumenten op schilderijen."
Het museum neemt nu ook een deel van het Snijdershuis in. Is er dan nog voldoende plaats voor andere diensten van de bank?
Marc Goovaerts: "Absoluut, het gerenoveerde deel van het Snijdershuis is de werkplek van de directies en enkele medewerkers van corporate banking, private banking en wealth. Wij hebben er nu vier spreekruimtes waar onze privatebankingklanten in alle comfort en discretie kunnen overleggen met hunprivate banker of wealth officer. Het enthousiasme van onze klanten is groot.
Deze nieuwe locatie is een ideale aanvulling voor ons kantoor aan het Rucaplein in Wilrijk, in de stadsrand met acht parkeerplaatsen voor de deur. We merken na enkele weken al dat klanten zich niet meer aan een vast kantoor gebonden voelen. Soms verkiezen ze Wilrijk, op andere momenten komen ze naar het Snijdershuis en koppelen hun afspraak hier aan een bezoek aan het museum of de winkels in het stadscentrum. Dat betekent ook dat de private bankers veel meer de beweging maken tussen Wilrijk en het Snijdershuis, wat goed is voor het teamgevoel.
In het najaar krijgt KBC Private Banking Antwerpen er overigens nog een kantoor bij, in de Delacenseriestraat vlakbij het Kievitplein en het Centraal station. Met die drie vestigingen, de gesprekken via videocall en, eens corona voorbij is, ook bij de mensen thuis zullen we onze klanten uit de brede regio perfect van dienst kunnen zijn."
Het valt op dat niets aan de buitenkant van de gebouwen of in het museum doet vermoeden dat KBC de eigenaar is van de panden en de kunstcollectie. Wat is daarvoor de reden?
Hildegard Van de Velde: "Op ons promotiemateriaal staat een klein logo van KBC, meer niet. Beschouw dit museum gerust als een vorm van mecenaat, net zoals Rockox een belangrijke mecenas was voor de kunstenaars van zijn tijd. Maatschappelijk engagement is zeer belangrijk voor KBC."
Marc Goovaerts: "Bank en verzekeringen zijn natuurlijk onze corebusiness, maar KBC heeft ook een maatschappelijke rol om kunst tot bij het brede publiek te brengen. De bank verwacht geen return van het museum."