Nieuwe kopers op de kunstmarkt in 2023
Een verschuiving van high-ticket, low-volume naar lower-ticket, high-volume
Aanhoudende economische en geopolitieke onzekerheden bezorgden de kunstmarkt in 2023 flink wat uitdagingen. De totale wereldwijde veilingverkoop hamerde af op 11,6 miljard dollar, een daling van 19% ten opzichte van 2022. De veilingverkopen van beeldende kunst bij Sotheby's, Christie's en Phillips, kwamen uit op 5,74 miljard dollar, een daling van zelfs 27% ten opzichte van 2022. De prijzen bleven dan wel wat achter, het aantal verkochte kunstwerken bereikte een hoogtepunt in 2023 met bijna 17.000 stuks, een stijging van 6,7% ten opzichte van 2022.
Wat opvalt is de duidelijke verschuiving naar goedkopere kunstwerken (onder 50.000 USD) wat niet alleen blijkt uit de groei in verkoopwaarde (+7,4%) maar ook uit het aantal verkochte kunstwerken (+18,0%). Sinds de pandemie in 2020 kent de veilingmarkt een versnelling in het aantal verkochte kunstwerken. Dit is grotendeels toe te schrijven aan een stijging van onlineverkopen en een toename van kopers in het lagere prijssegment.
Hoewel de markt voor prestigieuze kunstwerken en de bijbehorende miljardairs kopers een rustiger jaar hadden, is er veel activiteit en vertrouwen aan de onderkant van de markt. Dit duidt erop dat de kunstmarkt groeit buiten de superrijken. Vele nieuwe kopers situeren zich onder de Millennials en Gen Z. Deze 'new kids on the block' storten zich op andere collectibles zoals handtassen, uurwerken en prints, die dan ook een omzetstijging lieten optekenen van 10.3% tot 1.,78 miljard dollar.
Parijs, Milaan en vrouwen aan de top
Wat valt bovendien ook op wanneer we dieper inzoomen op de verschillende veilingen en hun resultaten?
- De belangrijkste vaststelling was dat ondanks de aanzienlijke daling in totale verkoopwaarde, het aantal verkochte kunstwerken in 2023 een achtjarig hoogtepunt bereikte, wat wijst op een actieve markt, vooral in het lagere prijssegment.
- Geografische verschuiving: New York zag een daling van 33,3% in veilingverkopen, terwijl Parijs en Milaan groei lieten zien. Hong Kong blijft een belangrijke marktplaats, maar er is een mogelijke afkoeling van de vraag naar jongere hedendaagse kunstenaars in Azië.•
- Vrouwelijke kunstenaars: kunstwerken van vrouwelijke kunstenaars boekten hogere verkoopcijfers in 2023, met een stijging van 8,1% ten opzichte van 2022. Yayoi Kusama, Joan Mitchell en Georgia O'Keeffe behoorden tot de top drie kunstenaars.
- Daling in verkoop hedendaagse kunstenaars met 12,8% tot 1,79 miljard dollar in 2023. Er waren opvallende dalingen bij jonge kunstenaars, maar tegelijk vestigden NextGen-kunstenaars zoals Nicolas Party, Matthew Wong en Jadé Fadojutimi vestigden nieuwe records. In de grafiek met topprijzen voor de NextGen-kunstenaars valt vooral op dat de jong overleden Matthew Wong inderdaad een belangrijke rol blijft spelen.
- Specifieke kunstcategorieën: impressionisten daalden met niet minder dan 53,4%, maar dit had natuurlijk alles te maken met de uitzonderlijke resultaten in 2022 waar de Paul Allen en de Macklowe-collectie onder hamer gingen. Post-War kunstverkopen bereikten een driejarig dieptepunt, en de markt voor moderne kunst daalde ondanks een impuls van Single Owner-collecties.
- De kunstmarkt volgt in sterke mate de financiële markten. De stijgende rente en de daarop volgende dalende aandelenbeurzen zorgden ervoor dat kunstliefhebbers langs de zijlijn bleven staan.
Al met al wijst de analyse op een gediversifieerde kunstmarkt met dynamiek aan de onderkant van het prijzenspectrum, geografische variaties en verschuivingen in de waardering van kunst uit verschillende periodes. De kunstmarkt in 2023 was geen grand cru, maar het blijft een markt die de moeite blijft om van dichtbij te volgen.