Spot op prints en edities
Olieverfschilderijen zijn meestal de paradepaardjes van veilinghuizen, zowel tijdens de efficiënte online- als tijdens entertainende live-veilingen trekken ze de aandacht. Deze keer richten we onze blik op een minder flamboyante markt die desalniettemin 47% van de totaal verkochte loten vertegenwoordigt: prints en edities. Voor startende verzamelaars is deze markt dikwijls een eerste en toegankelijke (lees: minder dure) kennismaking met kunst. Een Mary Cassatt voor achttienduizend dollar of STIK voor vijfhonderd dollar aan uw muur? De wereld van de prints en edities biedt vele mogelijkheden..
Wat zijn prints en edities?
Kort samengevat is een print een afdruk van een kunstwerk. Daarvoor zijn er verschillende mogelijkheden waarvan etsen, litho’s, zeefdruk en houtsnede de meest bekende zijn. Soms worden unieke prints uitgegeven, maar meestal worden ze we in een bepaalde (beperkte) oplage gedrukt. Deze oplage is heel belangrijk want hoe meer exemplaren, hoe minder uniek je werk is. Wanneer de prints genummerd zijn, spreken we van een editie. Nummer 3/15 is niet waardevoller dan nummer 14/15, alhoewel nummer 1 door verzamelaars meestal wel meer gegeerd wordt.
Toch worden er in deze markt ook hogere bedragen neergeteld. Wie zijn de winnaars van 2022 en zijn er bepaalde tendensen? In volgend overzicht komt u zeker bekende en minder bekende namen tegen.
Van vertrouwde Warhol tot hippe Escher
(The Factory van) Andy Warhol is de kampioen van de prints met een leeuwendeel van 40% van de markt. In 2022 werd zijn Marilyn Monroe verkocht voor 2,75 miljoen dollar en ook de prints van Queen Elisabeth II leverden 4,7 miljoen dollar op. Amerikaanse kunstenaars, zoals Wayne Thiebaud, Ed Ruscha, Alex Katz en Donald Judd, domineren de markt van de prints.
73,5% van de totale verkopen bij Christie’s, Sotheby’s en Phillips komen van niet-levende kunstenaars. Niettemin zijn de prints van de hedendaagse kunstenaars in opmars. Ook hier nog veel mannen met David Hockney, Banksy en Damien Hirst op kop. Vrouwelijke kunstenaars bij de prints zijn Yayoi Kusama, Helen Frankenthaler en Joan Mitchell.
Jonger bloed vinden we bij Jonas Wood, Adam Pendleton en Stik. En, misschien verrassend, de Nederlandse grafische kunstenaar Escher is bezig aan een heuse heropleving met prijzen variërend tussen de 1.100 en 500.000 dollar. Eind 2022 werden bij het Belgische veilinghuis Bernaerts verschillende litho’s geveild zoals het prachtige Drie Werelden voor 34.000 euro terwijl het werk geschat werd binnen een prijsvork van 12.000 – 16.000 euro.
Overzicht categorieën
In de categorie Young Contemporary halen Adam Pendleton, Stik en Jonas Wood de hoogste omzet, alhoewel deze categorie een terugval kende in 2022. Contemporary daarentegen blijft scoren met de eerder vermelde Britse kunstenaars, voor David Hockney betekende dit een omzet van zeven miljoen dollar.
Post-War is een heel populaire strekking voor prints met omzet van 49,8 miljoen dollar in 2022 op totaal van 95,5 miljoen dollar. De populariteit blijkt eveneens uit de 'sell-through rates' van 94% als uit het gegeven dat 60% van de loten verkopen boven de gemiddelde geschatte prijs. Naast reeds eerder genoemde Amerikaanse kunstenaars Andy Warhol en Wayne Thiebaud vallen ook Roy Lichtenstein, Richard Diebenkorn, Robert Indiana enorm in de smaak.
Bij afdeling Modern geen extra verrassingen naast Maurits Cornelis Escher te bespeuren. Pablo Picasso, Joan Miró en Marc Chagall scoren samen net geen vierduizend verkochte prints tussen 2015 en 2022 voor 71,6 miljoen dollar.
De minst populaire categorie blijken de Impressionisten met amper 2,7 miljoen dollar omzet. Edvard Munch, Henri Matisse en Henri de Toulouse-Lautrec trekken de resultaten nog enigszins opwaarts.
Werk op papier is delicater in behoud dan olieverf op doek. Een combinatie van zorgzame verzamelaars en goede kwaliteit van het papier maken dat de werken de tand des tijds makkelijker kunnen trotseren.
Welke vrouwelijke kunstenaars hebben de meest gesmaakte prints?
Welke prints verrasten met een indrukwekkende Price-to-Average Estimate? (i.e. hoeveel maal meer brachten ze op dan de gemiddelde schatting)
