Tsjechië, een stand van zaken

De Tsjechische economie is in een stevig tempo blijven groeien, ondanks de uitbraak van de deltavariant van het coronavirus, gevolgd door het uitbreken van omikron. Maar ook de inflatie steeg fluks door. De centrale bank stelde in snel tempo haar monetair beleid bij en ging over tot opvallende ingrepen in het rentebeleid. En dat liet de Tsjechische kroon natuurlijk niet onberoerd. Volgens ons kan de koruna de grens van 24 tegenover de euro definitief doorbreken binnen het jaar.

Volgens een voorlopige raming bedroeg de groei van het bbp in het vierde kwartaal 0,9% ten opzichte van een kwartaal eerder en meer dan 3% voor het hele jaar 2021.

Rekening houdend met het aantal faillissementen, die vooral de dienstensector hebben getroffen, en ook met de aanhoudende moeilijkheden in de werking van de internationale bevoorradingsketens, het tekort aan arbeidskrachten en, meer recentelijk, de versnelling van de productie- en consumenteninflatie, is het resultaat niettemin positief. Uit de statistieken van de nieuwe orders, de vertrouwensenquêtes en de indexen van de inkoopdirecteuren (PMI's) blijkt namelijk dat de periode van hoogconjunctuur zelfs begin dit jaar nog aanhoudt.

Evenals in de andere EU-landen, is de toenemende inflatie een van de grootste problemen van de Tsjechische economie. De jaar-op-jaar-stijging van de consumptieprijzen bereikte in januari 9,9% volgens de nationale methode, als gevolg van snel stijgende huisvestingskosten (inclusief nutsvoorzieningen).

Het is zeer waarschijnlijk dat de inflatie nog niet op haar hoogtepunt is en in de lentemaanden hoogstwaarschijnlijk de dubbele cijfers zal bereiken. Bovendien heeft de inflatie de verwachtingen van de centrale bank (CNB) overtroffen, die haar belangrijkste rentetarief al sinds juni jongstleden fors heeft verhoogd.

De laatste keer dat de CNB dit deed was begin februari, toen de beleidsrente 4,5% bereikte, de hoogste waarde sinds 2002. Hoewel de CNB heeft aangekondigd dat dit de laatste renteverhoging was, lijkt het steeds zekerder dat de monetaire voorwaarden al tijdens de vergadering van maart verder zullen worden aangescherpt.

Bovendien zal de basisrente van de CNB waarschijnlijk langer op een relatief hoog niveau blijven dan de huidige prognoses voorspellen. Vanuit het oogpunt van de financiële markten zou een verhoging van de rentevoeten in maart geen verrassing zijn. Analisten rekenen vandaag al in de prijzen in dat de CNB het basistarief met bijna 50 basispunten zal verhogen. En dat terwijl niet wordt verwacht dat de inflatie het mogelijk zou maken het repotarief zo snel te verlagen als de CNB in haar laatste prognose stelt.

De belangrijkste risicofactoren blijven uiteraard de inflatie en het monetaire beleid van andere grote centrale banken. Die zullen immers van invloed zijn op het renteverschil ten opzichte van activa in Tsjechische kronen, dat op korte termijn nu al oploopt tot 500 basispunten ten opzichte van de Europese rente. Verwacht wordt dat het belangrijkste rentetarief van de CNB de komende jaren geleidelijk zal dalen tot een neutrale 3%.

Het renteverschil is een van de belangrijkste steunpilaren voor de versterking van de Tsjechische kroon, die de grens van 24 tegenover de euro al benaderde. Door de toegenomen geopolitieke spanningen schommelt de koers momenteel evenwel op een iets zwakker niveau.

Het renteverschil in combinatie met het herstel van de Tsjechische export zou de koruna moeten ondersteunen in de verderzetting van zijn geleidelijke versterking. Dat wil zeggen dat de koruna de grens van 24 tegenover de euro definitief moet kunnen doorbreken binnen het jaar.