Cadeau of schenking?

De eindejaarsperiode komt eraan en dan worden er naar goede gewoonte cadeaus uitgewisseld tussen familie of onder vrienden. Dit jaar wilt u misschien afwijken van het klassieke cadeau en overweegt u een geldsom in de plaats te geven. Vanaf wanneer spreekt men niet langer van een cadeau maar beschouwt de fiscus dit als een schenking?

Stel, u hebt een geldsom gegeven en overlijdt binnen een periode van 3 jaar en de fiscus oordeelt dat het om een schenking gaat en niet om een gebruikelijk cadeau. Dan heeft dit tot gevolg dat geldsom die u hebt geschonken nog in uw nalatenschap valt alsof er nooit geschonken is. En dat er dus successierechten moeten worden betaald. Deze periode van 3 jaar zal in Vlaanderen, voor schenkingen vanaf 01-01-2025, verlengd worden naar 5 jaar. In Wallonië bedraagt deze termijn al 5 jaar en in Brussel overweegt men ook een verlenging naar 5 jaar.

Eerst en vooral is het van belang te onderstrepen dat de wet geen limiet of percentage aanreikt om de grens te trekken tussen een cadeau en een schenking. Bovendien is de rechtspraak en doctrine hierover beperkt.

Waar trekt de fiscus dan de lijn? Dit is altijd een feitenkwestie. Het zal met andere woorden afhangen van de feitelijke omstandigheden of het geven van de geldsom als een schenking wordt bekeken of als een gewoon cadeau.

Volgende parameters kunnen richtinggevend zijn om te spreken over een gebruikelijk cadeau, ook al zal er geval per geval naar de hele context moeten worden gekeken.

1. Het geschenk is gegeven naar aanleiding van een gelegenheid waarbij het de gewoonte is geschenken te geven: Kerstmis, Nieuwjaar, de geboorte van een kind, een verjaardag, enzovoort.
2. De waarde van het geschenk moet in verhouding staan tot de financiële situatie van diegene die geeft. Maar welke verhouding er precies moet zijn tussen de waarde van het gegeven goed en het totale vermogen van de schenker is ook hier niet duidelijk.
3. In een recent arrest voegt het Hof van Beroep van Gent een bijkomende voorwaarde toe: het moet behoren tot de gewoontes van de gever om te schenken.

Met andere woorden: de fiscus kijkt naar het normale bestedingspatroon van de schenker. De situatie van een grootouder die elke maand een bescheiden bedrag geeft aan zijn kleinkind bij wijze van zakgeld, zal eerder als een gebruikelijk cadeau worden beoordeeld dan als een schenking.

Geeft u in een periode van 3 jaar (of 5 jaar) plots veel geld weg, waarbij u zich als schenker aanzienlijk verarmt, dan is de kans groot dat de fiscus dit als een schenking zal beschouwen.

Bent u van plan grote sommen weg te geven, doe dit dan volgens de gebruikelijke weg: ofwel kiest u voor een bankgift, ofwel schenkt u via notariële akte. Bovendien kunt u voorwaarden en modaliteiten verbinden aan deze schenking. Er is dan geen discussie over de kwalificatie van een schenking en u weet waar u aan toe bent.

Hebt u hierover nog vragen? Uw private banker of wealth manager helpt u graag verder.

U mag dit nieuwsbericht niet beschouwen als een beleggingsaanbeveling of als advies.