Erft u van uw feitelijk samenwonende partner?

Veel koppels leven vandaag feitelijk samen, zonder een regeling op papier te zetten. Welke gevolgen heeft dat op het beheer en de overdracht van hun vermogen? En kunnen ze hiervan afwijken?

Feitelijk samenwonenden wonen op hetzelfde adres en voeren een gemeenschappelijke huishouding. Deze samenlevingsvorm is niet voorbehouden voor koppels en is zelfs mogelijk met meer dan twee personen. Zo kunnen bijvoorbeeld ook drie broers of zussen feitelijk samenwonen.

Er speelt een vermoeden van feitelijke samenwoning als men in het bevolkingsregister op hetzelfde adres is ingeschreven, al is het niet strikt vereist om op hetzelfde adres gedomicilieerd te zijn. De feitelijke samenwoning en gemeenschappelijke huishouding kunnen ook op andere manieren aangetoond worden, onder andere met verklaringen van andere personen zoals buren, met briefwisseling gericht aan beide partners op hetzelfde adres, door volmachten op elkaars rekening ...

Wie feitelijk samenwoont, beheert diens goederen volledig eenzijdig en zelfstandig. Inkomsten die tijdens de relatie verworven zijn en eigen vermogen blijven eigen. Als een feitelijk samenwonende samen met de partner goederen bezit, dan zijn dat onverdeelde goederen. Het aandeel van elke feitelijk samenwonende partner daarin, behoort tot diens eigen vermogen. Ook schulden die een feitelijk samenwonende maakt, kunnen in principe niet op de partner verhaald worden.Feitelijk samenwonenden hebben geen verplichtingen tegenover elkaar. Ze kunnen wel een samenlevingsovereenkomst opmaken (onderhands of notarieel). Elke partner dient zelf een aangifte in de personenbelasting in.

Feitelijk samenwonenden hebben niet automatisch recht op elkaars nalatenschap. Wilt u dat uw feitelijk samenwonende partner iets van u erft? Onderneem dan zelf actie, bijvoorbeeld door een testament op te maken of uw partner aan te stellen als begunstigde in een beleggingsverzekering.

Als feitelijk samenwonende hebt u dus geen beschermd erfrecht zoals bij gehuwden. Wie een testament opstelt ten voordele van de partner, kan dat immers eenzijdig herroepen. Ook de begunstiging van een levensverzekering kunt u wijzigen. Hebt u kinderen, dan moet u altijd rekening houden met het minimale erfdeel of de reserve van uw kinderen.

Erft uw feitelijk samenwonende partner toch iets door uw testament of beleggingsverzekering? Weet dan dat onder bepaalde voorwaarden de lagere tarieven zoals voor gehuwden kunnen spelen. U moet daarvoor een jaar feitelijk samenwonen en een gemeenschappelijke huishouding voeren. Wonen de partners meer dan drie jaar feitelijk samen? Dan krijgen ze de vrijstelling van successierechten voor de gezinswoning. De partners moeten in dat geval wel zelf een regeling treffen om de feitelijke samenwonende effectief te laten erven.

De successierechten voor erfgenamen in de rechte lijn (kinderen, ouders …) en voor partners worden per erfgenaam berekend. Bestaat uw gezin bijvoorbeeld uit uw feitelijk samenwonende partner en uw kinderen en hebt u een aanzienlijk vermogen? Dan kan het fiscaal interessant zijn om iets na te laten aan uw partner om zo de successiedruk te spreiden als de eerste partner overlijdt.

Of feitelijk samenwonen voor u een geschikte samenlevingsvorm is, hangt af van uw eigen wensen en visie op uw relatie.

Leest u graag meer over de gevolgen van de verschillende samenlevingsvormen (LAT-relatie, feitelijk samenwonen, wettelijk samenwonen en huwen)? Dan verwijzen wij u graag naar het volgende artikel: Huwen, samenwonen of een LAT-relatie? Wat is de impact als u een schenking ontvangt? Dan zult u als feitelijk samenwonende zelf actie moeten ondernemen.

Hierover vraagt u best informatie bij uw notaris of uw externe raadgever.

Hebt u nog andere vragen? Neem dan contact op met uw private banker of wealth manager.

U mag dit nieuwsbericht niet beschouwen als een beleggingsaanbeveling of als advies.