Erfbelasting betalen met cultuurgoederen wordt eenvoudiger in Vlaanderen
Update: het Vlaamse parlement besliste ondertussen dat het decreet op 1 juli 2023 in werking treedt.
Erfgenamen konden al langer vragen om hun erfbelasting in Vlaanderen met kunstwerken te betalen. De weduwe van dokter Paul Janssens betaalde in 2003 de successiefactuur met een deel van hun unieke verzameling precolumbiaanse kunst: 350 stukken uit de collectie werden overgedragen aan de Vlaamse Gemeenschap en zijn op vandaag te bezichtigen in het MAS in Antwerpen.
Sindsdien is van deze regeling amper gebruikt gemaakt. De voorwaarden zijn stroef, heel tijdrovend en vrij onbekend bij het grote publiek, waardoor de regeling weinig succes kent. Sinds de invoering is het aantal betalingen met kunst op één hand te tellen.
Versoepeling van de regels
Om daarin verandering te brengen keurde de Vlaamse regering op 14 maart 2023 een decreet goed waarin de voorwaarden en de procedure om erfbelasting te betalen met cultuurgoederen werden versoepeld. De Vlaamse regering wil hiermee belangrijke aanwinsten van topstukken en sleutelwerken realiseren voor de collecties van musea, culturele archiefinstellingen en erfgoedbibliotheken.
Het decreet breidt de definitie van ‘cultuurgoederen’ verder uit. Niet alleen topstukken, maar alle erfgoed waarvan de verwerving een bijzondere verrijking betekent voor de publieke collecties in Vlaanderen, kan in betaling worden gegeven. Kunstcollecties, waardevolle archieven, archeologische vondsten, juwelen, manuscripten, wetenschappelijke objecten … komen dan in aanmerking. Een uitgebreide omschrijving van wat cultuurgoederen zijn, vindt u in het Topstukkendecreet (24-01-2003) en het Cultureelerfgoeddecreet (23-12-2021). De Topstukkenraad zal de Vlaamse Regering helpen bij de beoordeling en waardering van de cultuurgoederen.
Om de erfbelasting te betalen, zult u de stukken in volle eigendom moeten bezitten en in volle eigendom moeten afgeven aan de Vlaamse Gemeenschap.
Waardering aan 120% van de marktwaarde
Nieuw is dat – voor de voldoening van de erfbelasting – de stukken tegen 120% van de marktwaarde worden geschat. Hiermee wil de Vlaamse Regering het betalen met cultuurgoederen aantrekkelijker maken. Zelfs als de waarde van het stuk hoger ligt dan de te betalen erfbelasting, kunt u het saldo met een waardevermeerdering van 20% terugbetaald krijgen (saldo-regeling). Voor alle duidelijkheid: de verhoging van de marktwaarde speelt niet voor de vaststelling van de belastbare grondslag voor de berekening van de erfbelasting, als de cultuurgoederen deel uitmaken van de nalatenschap.
Elke erfgenaam kan het verzoek tot inbetalinggeving van cultuurgoederen indienen.
Wenst u al zekerheid tijdens uw leven, dan kunt u het verzoek al gedurende uw leven indienen. Zekerheid hierover kan immers een belangrijke stimulans vormen bij successieplanning. Deze bepaling, samen met de aanvaarding van cultuurgoederen tegen 120% van de marktwaarde, kan u bijvoorbeeld de mogelijkheid geven om uw collectie samen te houden na uw dood door ze aan een museum te geven. En dit zonder dat dit ten koste gaat van uw erfgenamen.
Nog vragen?
Neem contact op met uw private banker of wealth manager.