Hoe kunt u een nalatenschap verwerpen?

In sommige gevallen bevat een nalatenschap meer schulden dan bezittingen. In dat geval kunt u ze beter weigeren, zodat u zelf niet voor de schulden moet instaan. U bent immers niet verplicht om een nalatenschap te aanvaarden. U kunt ook een andere reden hebben om een nalatenschap te verwerpen, bijvoorbeeld omdat u een slechte verstandhouding had met de overledene of om een generatiesprong te bekomen.

Maar hoe doet u dat precies en wat zijn de gevolgen als u een nalatenschap verwerpt?

U kunt een nalatenschap weigeren met een verklaring van verwerping die verplicht wordt opgemaakt door een notaris. Deze verklaring wordt ingeschreven in het Centraal Erfrechtregister.

De verwerping is kosteloos als het netto bedrag dat u uit de nalatenschap zou krijgen kleiner is dan 5.000 euro (geïndexeerd: 5.219,19 euro).

U hebt in principe 30 jaar de tijd om een nalatenschap te verwerpen. In de praktijk wacht u er best niet te lang mee. Hoe langer u wacht, hoe groter de kans dat u (onbewust) iets doet waardoor u geacht wordt de erfenis stilzwijgend te aanvaarden (bv. goederen van de overledene verkopen, de huurovereenkomst opzeggen, een kleine som afhalen van de rekening …). Een verwerping is daarna niet meer mogelijk.

Een verklaring van verwerping is definitief. U kunt er in principe achteraf niet meer op terugkomen, tenzij de termijn van 30 jaar nog niet is verstreken en de nalatenschap nog door niemand anders is aanvaard.

Door de nalatenschap te verwerpen, wordt u geacht nooit een erfgenaam te zijn geweest. Dit heeft verschillende gevolgen:

• U moet geen aangifte van nalatenschap indienen en geen successierecht betalen
• Schuldeisers van de overledene kunnen niet meer bij u aankloppen voor de betaling van de schulden van de overledene. Gebeurt dit toch, dan volstaat het om een kopie van de verklaring van verwerping aan de schuldeiser voor te leggen.
• U doet afstand van alle goederen uit de nalatenschap, dus ook van de persoonlijke spullen van de overledene (bv. foto’s, aandenkens …). Het is een alles-of-niets-verhaal.
• Als u een erfenis verwerpt, dan komen uw kinderen in uw plaats tot de nalatenschap. Wilt u vermijden dat zij vervolgens met de schulden van de overledene opgezadeld zitten, dan zullen ook zij de erfenis moeten verwerpen met een verklaring voor de notaris. Is uw kind nog minderjarig, dan zal u hiervoor eerst machtiging moeten vragen aan de vrederechter.
• Soms kan de verwerping door u als ouder ook een bewuste keuze zijn om uw eigen kinderen te bevoordeligen (de zogenaamde ‘generatiesprong’) of om een fiscaal voordeel te realiseren. Het is immers mogelijk dat door de spreiding van de successiedruk over meerdere erfgenamen (de kleinkinderen) er in totaal minder erfbelasting zal verschuldigd zijn dan de erfbelasting die u als kind alleen had moeten betalen. In het Waalse en Brussels Hoofdstedelijk Gewest mag de verwerping echter nooit leiden tot het betalen van minder successierecht. Uw kinderen zullen daar nooit minder successierechten betalen dan wat u had moeten betalen als u de nalatenschap niet zou verworpen hebben.

Opgelet, een verwerping verhindert niet dat u soms toch nog bepaalde kosten moet betalen (zoals de begrafeniskosten als u de begrafenis mee hebt besteld).

Neem dan contact op met uw private banker of wealth manager.