U woont in het Brussels of Waals Gewest? Dan houdt u er best rekening mee dat het successierecht op uw levensverzekeringen kan gewijzigd zijn
Partners begunstigen elkaar vaak wederzijds via een levensverzekering (spaar- of beleggingsverzekering). Zo kunt u ervoor zorgen dat uw partner snel over voldoende liquiditeiten of een extra kapitaal kan beschikken bij uw overlijden. Maar een levensverzekering kan ook interessant zijn om redenen van diversificatie en risicospreiding in uw portefeuille.
Bent u gehuwd onder een gemeenschapsstelsel en hebt u uw fiscale woonplaats in het Brussels of Waals Gewest? Weet dan dat er in de loop van 2022 wijzigingen zijn gebeurd aan de wetgeving rond de belastbaarheid van de verzekering van de langstlevende huwelijkspartner. Voor het Waals Gewest zijn deze wijzigingen ingegaan op 1 januari 2022. Voor het Brussels Gewest op 11 augustus 2022.
Een voorbeeld
U en uw partner zijn gehuwd onder een gemeenschapsstelsel. U sluit een levensverzekering voor 100.000 euro af op uw naam met als begunstigde uw partner. Uw partner doet hetzelfde (met u als begunstigde). De premies voor deze verzekeringen worden betaald met gemeenschappelijke gelden.
Stel u overlijdt.
De levensverzekering die u hebt afgesloten, wordt uitgekeerd aan uw huwelijkspartner. Omdat de premie betaald werd met gemeenschappelijke gelden, zal uw huwelijkspartner slechts op de helft van het uitgekeerde kapitaal (in ons voorbeeld 50.000 euro) successierecht moeten betalen. Hieraan verandert er niets.
Maar wat gebeurt er bij uw overlijden met de levensverzekering op naam van uw huwelijkspartner? Die werd toch ook met gemeenschappelijke gelden gefinancierd?
In 2021 heeft de federale belastingadministratie al een circulaire gepubliceerd die bepaalde dat voor alle overlijdens sinds 01-09-2018 de levensverzekeringen op naam van de overlevende huwelijkspartner voor de helft belast werden in het successierecht.
In ons voorbeeld wil dit zeggen dat ook 50.000 euro van de levensverzekering van uw huwelijkspartner bij uw overlijden belast werd.
Als uw huwelijkspartner na uw overlijden zijn/haar levensverzekering niet afkoopt of het kapitaal niet verkrijgt op de voorziene einddatum (omdat uw partner voor die datum overlijdt), dan kunnen de erfgenamen van uw huwelijkspartner bij zijn/haar overlijden wel de teruggave vorderen van het successierecht dat op deze levensverzekering betaald werd bij uw overlijden.
Sinds kort is er verandering gekomen in deze regels (in het Waals Gewest sinds 1 januari 2022, in het Brussels Gewest sinds 11 augustus 2022). Op het moment van het eerste overlijden, wordt de verzekering van de langstlevende huwelijkspartner niet meer belast. Maar, wanneer de langstlevende partner later een afkoop doet of uitkering krijgt uit zijn of haar levensverzekering, zal er toch nog successierecht verschuldigd zijn op de helft van de uitkering. Er moet naar aanleiding van deze afkoop of uitkering ook een bijvoeglijke aangifte gebeuren.
Kan uw langstlevende huwelijkspartner aantonen dat de premies van zijn/haar levensverzekering met eigen gelden zijn betaald, i.e. gelden afkomstig uit een erfenis of schenking, dan zal deze levensverzekering niet belast worden bij uw overlijden.
Opgelet
Deze regels rond de uitgestelde belastbaarheid gelden niet alleen tussen huwelijkspartners. Ook wanneer u bijvoorbeeld uw kleinkind hebt begunstigd in een verzekeringspolis en u hebt hier leeftijdsvoorwaarden aan gekoppeld, is er nu sprake van een uitgestelde belastbaarheid. Deze polissen worden sinds 1 januari, resp. 11 augustus 2022 niet meer belast op het moment van het overlijden, maar pas op het moment van afkoop of uitkering bij degene die afkoopt of de uitkering krijgt. Er moet naar aanleiding van deze afkoop of uitkering ook een bijvoeglijke aangifte gebeuren.
Als gevolg van deze wijzigingen in Brussel en Wallonië zijn op dit moment de regels rond de belastbaarheid van de levensverzekeringen in de drie gewesten heel gelijkaardig. Vlaanderen voerde deze uitgestelde belastbaarheid al sinds 2017 in.
Wanneer u zich afvraagt of deze wijziging voor u van toepassing is, aarzel dan niet uw private banker of wealth manager hierover aan te spreken. Zo nodig schakelt hij of zij een expert Financiële Planning in.