De kunst van het balanceren tussen bedrijfs- en familiekapitaal
Ondernemers zijn vaak zo druk bezig met hun bedrijf dat het optimale beheer van hun vermogen achterblijft. Daarbij kunnen private bankers helpen, zeker als het om vraagstukken gaat waarbij zowel privé- als bedrijfsvermogen is gemoeid, zegt general manager KBC Private Banking & Wealth Management Joke Reynaerts in een interview.
Als Joke Reynaerts zegt dat ze ‘in haar helikopter stapt’, bedoelt ze dat niet letterlijk, maar figuurlijk als private banker. Iemand die vanop afstand naar het geheel kijkt. Vooral voor ondernemers is dat van belang, zegt Reynaerts.
‘De uitdaging is groter, want de situatie is complexer. Naast het bedrijf moet u naar de privésituatie kijken. Er zijn verschillende belangen voor de ondernemer, de familie en de aandeelhouders, wat leidt tot vraagstukken die de grenzen van het bedrijf overschrijden. Doordat private bankers een brug slaan tussen privé- en bedrijfsvermogen, bevinden ze zich in een unieke positie', legt Reynaerts uit.
Ondernemers kunnen bij hen terecht voor kleinere operationele vragen, maar ook voor de grote issues. ‘Een ondernemer die overweegt om zijn bedrijf te verkopen, bijvoorbeeld, of die het wil overlaten aan zijn twee kinderen, waarvan er maar één interesse heeft om ermee door te gaan. Zeker op zulke sleutelmomenten in de levenscyclus van het bedrijf en de familie moeten we er staan als private bankers. Het is dan onze taak om niet alleen een analyse van het moment te maken, maar vooral vooruit te kijken naar de toekomst. We maken geen plan, maar een planning voor de ondernemer en zijn familie.’
Uiteindelijk ligt de beslissing bij de klant. ‘Maar wij helpen door de geesten te laten rijpen en de mogelijkheden te bespreken. Bij een familiebedrijf kunnen we bijvoorbeeld de vraag opwerpen of er op termijn een externe CEO moet komen. Misschien is “inspireren” daar nog het beste woord voor.’
Private banking biedt een breed scala aan diensten. Reynaerts ergert zich aan ‘het hardnekkige misverstand’ dat private banking alleen over beleggen zou gaan.
'Tien jaar geleden was dat misschien het geval, maar vandaag absoluut niet meer. Bij ondernemers neemt de vraag naar private banking exponentieel toe. Precies omdat ze hulp nodig hebben bij vraagstukken die over de grenzen van hun bedrijf heen gaan. Wij hebben private bankers die zich uitsluitend richten op ondernemers en die speciaal zijn opgeleid om met hun complexiteit om te gaan.'
Wat is de eerste stap bij zo’n nieuwe klant?
'We brengen eerst alle vermogenscomponenten in kaart, zoals vastgoed in het bedrijf en privé, deelnemingen in andere bedrijven, de roerende waarden en zelfs kunst. Vervolgens kijken we of dat vermogen optimaal gestructureerd is en stellen we een plan op maat van de ondernemer op. Waar wil hij naar toe? Door de juiste vragen te stellen, detecteren we de behoefte aan oplossingen'.
'Soms blijkt dat de ondernemers zelf nog geen duidelijk idee hebben over hun doelstellingen. Ze zijn vooral bezig met het runnen van hun bedrijf. Opmerkelijk genoeg zien ze de onderneming niet altijd als onderdeel van hun vermogen, terwijl ze er vaak het grootste deel van uitmaakt.’
'Vaak beginnen ze er pas echt over na te denken als er een transitie aankomt, zoals een verkoop of de overdracht aan de volgende generatie. Ons advies is om die oefening al veel eerder aan te vatten, via een goed gesprek met hun private banker, uiteraard in alle discretie.’
Ik erger me aan het hardnekkige misverstand dat private banking alleen over beleggen zou gaan. Tien jaar geleden was dat misschien het geval, maar vandaag absoluut niet meer.
Joke Reynaerts, general manager KBC Private Banking & Wealth
Hoe verloopt dat contact met de private banker?
‘Klanten waarderen het als één contactpersoon het geheel bewaakt. Die persoon verschaft duidelijkheid en biedt overzicht door complexe materie begrijpelijk uit te leggen. Tegelijk laat die private banker zich bijstaan door een multidisciplinair team met experts uit de verschillende afdelingen van de bank, zoals een vastgoeddeskundige, een estate planner, een ondernemingsfiscalist, en een expert in fusies en overnames. Het netwerk van de private banker is het netwerk van de klant.’
Wat zijn typische ondernemersvragen?
‘Hoeveel bezoldiging kan ik als bedrijfsleider uit mijn vennootschap trekken en hoe doe ik dit best? Koop ik vastgoed best met mijn onderneming of privé? Hoe kan ik later het best voorzien in mijn pensioen? Daarnaast hebben ze ook strategische vragen. Hoe draag ik mijn familiebedrijf over aan de volgende generatie? Hoe pak ik de verkoop van mijn onderneming aan?’
Wat zien ze vaak over het hoofd?
'We helpen hen met de voorbereiding op onverwachte gebeurtenissen zoals het plotse overlijden van een van de partners in een bedrijfseigendom. Wat staat daarover in de statuten en wat betekent dat voor het gezin? Dat zijn geen gemakkelijke gesprekken, maar het is belangrijk om de gevolgen tastbaar te maken. Zo wil je ook een zorgvolmacht geregeld hebben voordat het nodig is. Zulke zaken zijn niet bij iedereen top of mind.’
‘Sommige klanten zijn terughoudend met successieplanning, zoals het schenken van geld aan hun kinderen, omdat ze zich nog te jong voelen. Hen geven we het advies om een tijdelijke overlijdensdekking af te sluiten. Als ze plots komen te overlijden, is er een verzekering om successierechten deels of volledig af te dekken en het gezin te beschermen. Dat geeft wat gemoedsrust.’
Hoe goed zijn ondernemers voorbereid op de fase waarin ze geen bedrijf meer leiden?
‘Het is soms een mentaal proces waar ze door moeten en dat vraagt tijd. Wij volgen het tempo van de klant, maar kunnen tegelijk al technische aspecten voorbereiden. Uitzoeken wie van de echtgenoten eigenaar zijn van de aandelen van het bedrijf bijvoorbeeld. Dit hangt onder andere af van het huwelijksstelsel of het huwelijkscontract, wat verrassingen kan opleveren.’
‘Als het moment daar is, helpen wij ook bij vragen zoals: hoe begin ik met de verkoop van mijn bedrijf? Hoe zoek ik naar kandidaat-kopers? Hoeveel is mijn bedrijf waard? Hoe werkt een biedproces precies?’
Naast het bedrijf moet u naar de privésituatie kijken. Er zijn verschillende belangen voor de ondernemer, de familie en de aandeelhouders, wat leidt tot vraagstukken die de grenzen van het bedrijf overschrijden.
Joke Reynaerts, general manager KBC Private Banking & Wealth
Vanaf welk vermogen kunnen ondernemers bij KBC aankloppen voor private banking?
'De ondergrens voor het vermogen bij KBC ligt op 250.000 euro. Dat is zo gekozen, omdat ook zelfstandigen ons nodig hebben. Ook zij zitten met vragen over hoeveel dividenden ze zichzelf het beste uitkeren en op welke manier. Het is een troef van KBC dat we een van de laatste private banks in Belgische handen zijn. Ondernemers waarderen het dat wij hier verankerd zijn, dat de beslissingsnemers Belgisch zijn en dat onze deposito’s worden gebruikt voor kredieten aan de Belgische economie.’