Kan RFK Jr. Amerika (weer) gezond maken?

In september schreef Robert F. Kennedy Jr. een opiniestuk waarin hij presidentskandidaat Trump steunde en verschillende ideeën uiteenzette om de gezondheidsresultaten voor Amerikanen te verbeteren.

Hij had veel te zeggen over Big Pharma en Big Food en gaf hun praktisch de schuld van de gezondheidscrisis waarmee Amerikanen te maken hebben. Kennedy heeft bewerkt voedsel aangewezen als oorzaak van de obesitasepidemie. Hij is ook erg tegen het gebruik van GLP-1-medicijnen, omdat hij veranderingen in levensstijl ziet als de enige manier om gezond te leven. RFK Jr. werd zonet minister van Volksgezondheid en daarom staat zijn gezondheidsbeleid erg in de kijker.

Het Supplemental Nutrition Assistance Program (SNAP) is een programma dat uitkeringen verstrekt aan gezinnen met een laag inkomen om hun boodschappenbudget aan te vullen. Zo kunnen ze noodzakelijke voeding kopen.

Er zijn echter aanwijzingen dat SNAP de voeding niet goed heeft aangepakt. Men merkt dat huishoudens die deel uitmaken van het programma, meer ongezond voedsel zoals suikerhoudende dranken gebruiken.

Het is nogal een gevoelig onderwerp. Enerzijds raakt het opleggen van een beperking op bepaalde voedingsmiddelen de vrijheid en waardigheid van gezinnen om hun eigen keuzes te maken, zelfs als die ongezond zijn. Anderzijds kan dit programma beter worden afgestemd op het verbeteren van voeding. Tabak en alcohol zijn bijvoorbeeld uitgesloten van het programma en niemand betwist die beperking.

Dit is niet het eerste initiatief van die aard. De voormalige burgemeester van New York Michael Bloomberg stelde zo'n verbod voor op het gebruik van voedselbonnen om frisdrank te kopen. Zijn voorstel werd verworpen door federale ambtenaren.

Het is belangrijk om te weten dat het beïnvloeden of aannemen van zo'n beleid veel tijd kost. Bovendien zullen de fabrikanten altijd proberen om zo'n beslissingen te herroepen in langdurige juridische processen. Als zo'n voorstel wordt aangenomen, heeft dat zeker gevolgen voor de fabrikanten. De mate waarin is onduidelijk.

Het is algemeen bekend dat de VS veel meer ingrediënten in voedsel en cosmetica toestaat dan de EU. Ter vergelijking: de EU heeft een beperking van 1.300 ingrediënten voor cosmetische producten, vergeleken met maar 11 beperkingen in de VS. Voor voedsel heeft de EU een lijst van maar 300 toegestane additieven voor levensmiddelen, terwijl dat in de VS niet echt duidelijk is. Het verschil is te verklaren door de regelgeving. In de EU is de regelgeving beschermend voor de samenleving en zeer sturend, waardoor er weinig ruimte is voor fabrikanten. In de VS is de regelgeving procesgericht.

Natuurlijk is het verboden om een gevaarlijk product op de markt te brengen, maar er is nog altijd veel vrijheid om de veiligheid van een ingrediënt aan te tonen. Een product kan niet zonder meer verboden worden. Anders zou men de regelgevende instanties aanklagen. Kleurstoffen zijn bijvoorbeeld veel meer geregeld in de EU. Dat is een aspect dat RFK Jr. ook noemde in zijn opiniestuk.

Als zo'n regelgeving ook zou gelden voor producten in de VS, zou het voor multinationals niet zo moeilijk zijn om zich aan te passen. Ze houden zich al aan alle regelgeving voor hun activiteiten in de EU en kunnen die in de Amerikaanse portefeuille gemakkelijk aanpassen. Ik ben bang dat de wetgevende instantie een zware strijd zou moeten leveren om deze ingrediënten één voor één te verbieden.

De federale overheid subsidieert al lange tijd Amerikaanse boeren voor veel verschillende producten. Maar het grootste deel van de subsidies is gericht op de Big Five: maïs, tarwe, soja, rijst en katoen.

Verse producten daarentegen krijgen heel weinig subsidie: maar 2% van de landbouwsubsidies gaat naar groenten en fruit. Dat onevenwicht weerspiegelt zich in het voedselaanbod en de eetgewoonten van de Amerikanen. Soja, maïs, tarwe en rijst worden overvloedig geproduceerd.

Suiker, hoewel niet direct gesubsidieerd, wordt ondersteund door beperkte importquota, marketingleningen en het suikerethanolprogramma. Zo'n programma's houden de prijs kunstmatig hoog, ongeveer 70% hoger dan de wereldprijs. Dat beleid heeft de voedingsindustrie aangezet tot de productie van sterk bewerkte, zeer smakelijke voedingsmiddelen met weinig voedingswaarde.

RFK Jr. stelt dat een hervorming van de subsidies voor gewassen een belangrijke verandering zou brengen in de kosten van suikerrijke, voedselarme bewerkte voedingsmiddelen die men op dit moment zeer goedkoop kan produceren.

Tot vorige week was 'Lunchables', een maaltijdpakket met goedkoop en sterk bewerkt vlees, kaas en crackers, niet weg te denken uit de schoolmaaltijden van kinderen in de VS. Dat is een perfect voorbeeld van het soort ongezonde voeding dat wordt geserveerd aan jonge kinderen in de VS. En dat op een leeftijd waarop men zich eetgewoonten eigen maakt en de verstandelijke ontwikkeling op zijn hoogtepunt is. Als je bedenkt dat een hoog percentage van de kinderen afhankelijk is van deze maaltijd op school om aan hun dagelijkse calorieën te komen, wordt het probleem nog ernstiger.

Robert F. Kennedy deed een belofte om de bewerkte voedingsmiddelen onmiddellijk uit de schoollunches te verwijderen. Ex- first lady Michelle Obama was erg gepassioneerd over het onderwerp en probeerde er invloed op uit te oefenen, maar zonder langdurig effect. Het idee is nobel en zeker welkom, en Kennedy zou een vergaande bevoegdheid hebben over de FDA, de regelgevende instantie. Toch zeggen de experts op het gebied van voedselbeleid dat het een moeilijk op te leggen richtlijn is.

De benoemde HHS heeft zich zeer uitgesproken over baanbrekende hervormingen. KBC Asset Management is van mening dat de kans op succes groter is als de reikwijdte van het werk wordt beperkt en vervolgens intensief wordt gevolgd. Deze hervormingen gaan erg langzaam en de kans om alles met één mandaat te bereiken is bijna nul. Qua beleggingsstrategie houdt het huis de focus op fabrikanten van voedingsmiddelen die duurzaam zijn, gezondere voedingsportfolio's hebben en investeren in het bieden van echte waarde aan de consument.

Neem contact op met uw private banker of wealth manager.