Uw kind financieel helpen met verbouwingen

Uw kind heeft met zijn partner een oudere woning gekocht. Ze hebben de woning aan een goede prijs gekocht, maar er zijn wel grondige verbouwingen nodig. Vernieuwing van het dak, verwarmingsinstallatie, dubbele beglazing, ... De offerte van de aannemer loopt gauw op.

U wilt graag een handje helpen en een deel van verbouwingswerken financieren. Maar hoe doet u dat het beste? En wat als de relatie van uw kind spaak loopt? We lichten de mogelijkheden toe.

Om uw kind een som geld te schenken, hoeft u niet noodzakelijk langs de notaris te gaan. U kunt ook zelf een bankgift doen.

Een bankgift is een onrechtstreekse schenking via een overschrijving van uw rekening naar de rekening van de begiftigde (uw kind). Hier komt dus geen notaris aan te pas. Om te bewijzen dat het wel degelijk over een schenking gaat en om de voorwaarden die u aan de schenking wilt koppelen vast te leggen, zal een bewijsdocument (een zogenaamde ‘pacte adjoint’) opgemaakt worden.

Uiteraard staat het u vrij om toch langs de notaris te gaan. Een notariële akte heeft altijd een grotere bewijswaarde.

U kunt natuurlijk ook zelf facturen rechtstreeks betalen. Weet dan dat dit als een onrechtstreekse schenking kan worden beschouwd.

De manier waarop u schenkt, bepaalt ook de fiscale gevolgen van de schenking.

Schenking via de notaris

Schenkt u via een Belgische notaris, dan zal er altijd schenkbelasting moeten betaald worden. In Vlaanderen en Brussel is dat 3% in rechte lijn en tussen partners of 7% in alle andere gevallen. In het Waalse Gewest is dat 3,3% in rechte lijn en tussen partners of 5,5% in alle andere gevallen.

Er zijn geen successierechten verschuldigd, ook niet als u binnen de 3 jaar overlijdt. In het Waalse Gewest is deze termijn inmiddels opgetrokken tot 5 jaar.

Schenking met een bankgift

Doet u een schenking met een bankgift, dan is er geen schenkingsrecht en ook geen successierecht verschuldigd, op voorwaarde dat u na de schenking nog 3 jaar leeft. In het Waalse Gewest is dat 5 jaar.

Overlijdt u binnen de 3 jaar (of 5 jaar in het Waalse Gewest), dan komt de schenking in uw nalatenschap en is die dus onderworpen aan erfbelasting/successierechten. Tenzij u ondertussen de bankgiftdocumenten hebt laten registreren en schenkingsrecht hebt betaald.

U kunt aan de schenking een beding van terugkeer toevoegen. Als uw kind dan voor u overlijdt, keert de schenking terug naar u zonder dat u erfbelasting moet betalen. Is het geld geïnvesteerd in vastgoed, dan is het niet wenselijk mee eigenaar te worden van de (gezins)woning. Met een vordering op de nalatenschap, kunt u het geschonken bedrag terugkrijgen.

Heeft uw kind het geschonken geld geïnvesteerd in een woning, dan brengt dit een stijging van de waarde met zich mee. Onrechtstreeks profiteert de partner van uw kind dus mee als die mede-eigenaar van de woning is. Onbewust hebt u de situatie van de partner dus ook verbeterd.

Loopt de relatie stuk en moet uw kind de ex-partner uitkopen, dan is het van groot belang dat uw kind kan aantonen hoeveel geld er ingebracht is in de woning. Om dat te vergemakkelijken, laat uw kind het best een document van schulderkenning opmaken, vlak na uw schenking.

In dat document erkent de partner dat uw kind een som geld heeft gekregen en geïnvesteerd in de woning. De partner geeft zo aan een schuld te hebben ten aanzien van uw kind. Als de partner dan uitgekocht moet worden, kan hiermee rekening gehouden worden bij het bepalen van de uitkoopsom.

Als uw kind gehuwd is, blijft de schenking tot het eigen vermogen behoren. Dat is niet het geval bij het stelsel van algehele gemeenschap, tenzij anders bepaald is in de schenkingsakte.

Meestal wordt er in de schenkingsakte als extra bescherming ook een uitsluitingsclausule opgenomen waarbij de begunstigde de schenking niet gemeenschappelijk mag maken. Zo vermijdt u dat de helft van uw schenking naar de ex-partner gaat als het tot een scheiding komt.

In de aankoopakte kan in bepaalde gevallen een verklaring van wederbelegging opgenomen worden. Zo wordt duidelijk gemaakt dat een deel van de woning eigen is en blijft.

Als u het geld niet definitief en onherroepelijk wilt schenken aan uw kind, dan kunt u ook overwegen om een som geld uit te lenen. Dat gebeurt met een onderhandse lening. U bepaalt dan zelf of uw kind rente moet betalen (en zo ja hoeveel), met welke frequentie de terugbetalingen moeten gebeuren (maandelijks, jaarlijks, ...) en hoe groot de aflossingssom moet zijn. Houd er rekening mee dat er op de rente die uw kind eventueel betaalt, roerende voorheffing schuldig is.

U kunt enkel aan uw kind lenen of aan uw kind en partner samen. Ook hier is het van groot belang dat u een duidelijk onderhands leningsdocument opmaakt en zorgvuldig bewaart. Loopt de relatie stuk, dan kan hiermee indien nodig rekening gehouden worden in de uitkoopsom.

Overlijdt uw kind voor u, dan hebt u een vordering op de nalatenschap voor het openstaande saldo van de lening.

Als u dat wilt, kunt u de lening op een later tijdstip kwijtschelden. De lening wordt dan een schenking, waaraan u ook modaliteiten kunt koppelen. Voor de kwijtschelding hebt u dezelfde mogelijkheden als voor een schenking. Als u overlijdt en de lening niet kwijtgescholden is, zal het openstaande saldo nog in uw nalatenschap vallen en belast worden met erfbelasting.

Als de kwijtschelding/schenking gebeurt t.o.v. de partner van uw kind, zal successierecht tussen vreemden van toepassing zijn.

Uw kind financieel helpen is een mooi gebaar, maar mag niet ondoordacht gebeuren. Stel de nodige documenten op of laat ze opstellen door een specialist en bewaar alle bewijsstukken van uw financiële steun op een veilige plaats. En als u meer dan 1 kind hebt, bekijk dan zeker ook de impact van de schenking of lening op de andere kinderen.

Neem dan zeker contact op met uw private banker of wealth manager.