Ongewenst onrechtstreeks schenken aan uw schoonkind

Wilt u een schenking doen aan uw kind? En wilt u vermijden dat uw schenking bij een echtscheiding naar uw schoonfamilie gaat? Dan biedt de wet een bescherming, maar in de praktijk is die ver van waterdicht. Hoe vangt u dat op?

Een schenking aan uw kind is juridisch gezien 'eigen aan uw kind' en valt niet onder de huwelijksgemeenschap. Het speelt daarbij geen rol of ze volgens het wettelijke stelsel gehuwd zijn, met scheiding van goederen of (wettelijk) samenwonen. Enkel bij een algehele gemeenschap is dat niet het geval, maar dat komt nog nauwelijks voor.

In de praktijk zien we regelmatig dat het anders uitdraait. Dit heet 'vermenging'. Het is vooral opletten als uw kinderen gehuwd zijn volgens het wettelijke stelsel. Bij vastgoed is dat zelden een probleem, omdat hiervan alles in de notariële akte beschreven staat. Maar bij roerende goederen zoals geld of effecten, is het na verloop van jaren vaak niet meer duidelijk wat van wie is. Bijvoorbeeld

• Een deel van het geld of de effecten werd gebruikt voor verbouwingen
• Een bedrag dat op een gemeenschappelijke rekening staat
• Geld waarmee iets gekocht werd

In het wettelijke stelsel geldt er een vermoeden dat alle goederen gemeenschappelijk zijn, tenzij het tegendeel bewezen wordt (art. 1405, 4 BW). Dit betekent concreet dat wie beweert dat goederen eigen zijn (bijv. door een schenking), dat ook moet bewijzen.

Een bewijs is uiteraard heel belangrijk bij een mogelijke echtscheiding. Anders bestaat de kans dat uw ex-schoonkind met de helft van de schenking gaat lopen.

Volgens Cassatie behoren eigen gelden die u op een gemeenschappelijke rekening stort, zonder tegenbewijs tot de gemeenschap. Het Hof zegt ook dat er een vermoeden bestaat dat een echtgenoot die eigen gelden op de gemeenschappelijke rekening zet, niet de bedoeling had om deze som apart te houden. Concreet betekent dit dus dat de partner die een schenking kreeg en daarna 'vermengd' heeft, bij echtscheiding of overlijden een dubbel bewijs moet leveren. Die persoon moet niet alleen aantonen dat de gelden of effecten 'eigen' zijn, maar ook dat het niet de bedoeling was om die gelden gemeenschappelijk te maken.

Bij scheiding van goederen (of wettelijk samenwonen) speelt dit wettelijk vermoeden niet. Maar er kan ook vermenging ontstaan doordat bijvoorbeeld alles op één rekening werd gezet en er geen bewijs is van waar het geld kwam.

Wie een notariële schenking of een bankgift doet, zet het best een aantal clausules in de akte of het bewijsdocument. Zo blijft de schenking 'eigen'. Meestal last men daarom een uitsluitingsclausule en een 'beding van terugkeer' in.

De uitsluitingsclausule zorgt ervoor dat de schenking aan uw kind niet ingebracht mag worden in de huwelijksgemeenschap of een vorm van onverdeeldheid. Dat mag u ook uitbreiden met uw inkomsten zoals huurgelden, dividenden of interesten.

Het 'beding van terugkeer' zorgt ervoor dat de schenking naar u terugkomt als uw kind vóór u overlijdt.

Clausules alleen lossen het probleem van vermenging niet op. Houd daarom zoveel mogelijk bewijzen bij.

1. Krijgt u een schenking van geld of effecten? Zet die dan onmiddellijk op een aparte, eigen rekening.
2. Houd ook altijd de nodige bewijzen bij, waaruit blijkt dat het om eigen goederen uit een schenking gaat zoals een bewijs van een bankgift of een notariële schenkingsakte.
3. Zorg er ook voor dat de geschonken gelden 'traceerbaar' blijven als u bijvoorbeeld van rekening of van bank verandert of er iets mee koopt.
4. Zet schenkingen op de eigen bankrekening van uw kind. Vraag aan uw kind om te zorgen voor 'traceerbaarheid' op zijn naam als er iets wordt overgeschreven, aangekocht of als hij van bank verandert.
5. Zorg samen met uw kind voor bewijzen, want de bank houdt de uittreksels maar tien jaar bij.

Neem dan zeker contact op met uw private banker of wealth manager.