Om de rechten van de erfgenamen veilig te stellen, verplicht de wet KBC om tijdelijk de rekeningen en kluizen van zowel de overledene als de huwelijkspartner te blokkeren. Dat maakt het niet altijd gemakkelijk om de bankzaken af te handelen.

Wanneer een klant of de huwelijkspartner van een klant overlijdt, heeft KBC twee wettelijke verplichtingen

1. Een juiste fiscale aangifte naar de fiscus versturen
2. De tegoeden op rekeningen en de inhoud van de kluis van de overledene aan de correcte erfgenamen vrijgeven

Daarom moet KBC tijdelijk de rekeningen en kluizen van zowel de overledene als de huwelijkspartner blokkeren. Dat gebeurt zodra we op de hoogte zijn van het overlijden. Rekeningen en kluizen die enkel op naam van de wettelijk samenwonende langstlevende partner staan, worden niet geblokkeerd.

• Je kunt geen geld meer opnemen van de geblokkeerde rekeningen. Stortingen op of overschrijvingen naar geblokkeerde rekeningen blijven mogelijk. Betalingen ingevoerd vóór het overlijden met uitvoering op een latere datum worden ook nog uitgevoerd.
• De betaalkaarten op naam van de overledene worden geschrapt. Die op naam van de langstlevende partner blijven bruikbaar. Met de kaarten die verbonden zijn aan een geblokkeerde rekening kun je alleen de rekening raadplegen.
• Kredietkaarten met een KBC Flex Budget waarbij het flexbudget ook op naam staat van de overledene, worden geblokkeerd en geschrapt. 
  Kredietkaarten zonder een KBC Flex Budget waarvan de overledene of langstlevende echtgenoot kaarthouder of kaartaanvrager is, worden geblokkeerd en geschrapt. Als de kredietkaart gekoppeld is aan de rekening van een andere persoon dan de overledene of langstlevende, wordt enkel de kaart geblokkeerd en geschrapt waarvan de overledene kaarthouder of kaartaanvrager is.
  De langstlevende partner kan indien gewenst een nieuwe kaart aanvragen in het kantoor.
• Domiciliëringen gekoppeld aan geblokkeerde rekeningen van de overledene worden geschrapt. KBC brengt de schuldeiser hiervan op de hoogte. Zo kan die de betaling aanbieden via een ander kanaal, bijv. via een factuur.
• Volmachten op de geblokkeerde rekeningen van de overledene worden geschrapt. Volmachten die al waren toegekend aan de huwelijkspartner en de kinderen, blijven bestaan, maar worden beperkt tot het raadplegen van de rekeningen. Heb je als huwelijkspartner of kind nog geen volmacht of werd die onterecht geschrapt, dan kunnen wij een informatieve volmacht toekennen als je hierom vraagt. Volmachten op de geblokkeerde kluizen vervallen.
• Het abonnement internetbankieren op naam van de overledene wordt geschrapt. Als langstlevende partner kun je in KBC Touch en KBC Mobile de rekeningen alleen nog raadplegen.

Als langstlevende echtgenoot of wettelijk samenwonende partner kun je op een niet-geblokkeerde rekening een beperkt bedrag uit de tegoeden ontvangen. Daarmee kun je de boodschappen blijven doen en de betalingen blijven uitvoeren.

Dat bedrag mag niet hoger zijn dan de helft van alle gelden die op de geblokkeerde zicht- en spaarrekeningen staan, met een maximum van 5.000 euro¹. Dat geldt als wettelijk maximumbedrag voor alle banken samen.

Het bedrag wordt meestal ter beschikking gesteld op de rekening waaraan je debetkaart is gekoppeld, waarop je loon of pensioen wordt gestort en van waaruit de meeste automatische betalingen gebeuren. Bij de melding van het overlijden kun je zelf aangeven welke rekening je als leefgeldrekening verkiest. Dat mag de gemeenschappelijke rekening zijn. Op die manier kun je je debetkaart en in bepaalde gevallen je kredietkaart blijven gebruiken.

Natuurlijk kun je als erfgenaam ook eigen tegoeden gebruiken om betalingen te regelen. Je kunt die betalingen nadien onderling regelen met de andere erfgenamen.

Bepaalde facturen kun je betalen van de geblokkeerde zichtrekeningen, als de betalingen wettelijk toegelaten zijn en als er voldoende geld op staat. Ook bepaalde betalingen met een domiciliëring of doorlopende betalingsopdracht gekoppeld aan een geblokkeerde persoonlijke rekening van de langstlevende partner, kunnen doorgaan. Het gaat over facturen en betalingen met betrekking tot

• De ziekte- en verzorgingskosten van de overledene
• De huur van de woning of het woonzorgcentrum waar de overledene verbleef
• De facturen met betrekking tot water, elektriciteit, gas en stookolie als die betrekking hebben op de laatste woonplaats van de overledene (zoals bij KBC bekend is)
• De facturen voor telefoon, televisie en/of internet
• De volledige factuur van de uitvaartondernemer
• De afzonderlijke uitvaartkosten als die betrekking hebben op bloemen, decoratie van het sterfhuis, kosten van lijkverzorging, doodsgewaad, kosten van rouwkapel, kisting, transportkosten kist, uitvaartdienst, honorarium voorganger, druk- en verzendkosten van de overlijdensberichten, kosten van begrafenis en verassing, rouwmaaltijd, concessie. Niet de grafzerk en ornamenten die op de grafzerk worden aangebracht
• De brandverzekering van de overledene of de huwelijks- of wettelijk samenwonende partner van de overledene
• Fiscale en sociale schulden van de overledene

Je KBC team beoordeelt of een betaling voldoet aan deze voorwaarden. Voor een factuur bezorg je daarom een kopie of scan van de originele factuur met een volledig ingevulde en ondertekende betalingsopdracht en met vermelding van het dossiernummer. Die documenten kun je bezorgen per mail of per post, of ze afgeven in het KBC-kantoor. Je KBC team vertelt je hier meer over.

Vanuit de geblokkeerde rekeningen lopen de domiciliëringen en doorlopende opdrachten niet automatisch door. KBC moet beoordelen of het om een toegelaten verrichting gaat. Voor domiciliëringen op naam van de overledene is KBC wettelijk verplicht de schuldeiser van het overlijden op de hoogte te brengen. Zo kan die via een ander kanaal de betaling aanbieden, bv. via een factuur. 

KBC kan de rekeningen alleen maar vrijgeven

• Nadat KBC de fiscale aangifte heeft gedaan
• Als we in het bezit zijn van een akte of attest van erfopvolging, waaruit blijkt wie de erfgenamen van de overledene zijn en of er al dan niet fiscale/sociale schulden zijn. Je team Nalatenschappen geeft je meer informatie over hoe en waar je dat attest kunt krijgen.
• Bij een nalatenschap met internationale elementen (bijv. overledene woonde in België, had rekeningen in België en een tweede verblijf in Spanje) kan de notaris ook een Europese erfrechtverklaring afleveren. Dit document duidt eveneens aan wie de erfgenamen zijn en biedt als belangrijk voordeel dat je dit document kunt gebruiken voor de regeling van de volledige nalatenschap, zowel voor de deblokkering van de rekeningen in België als voor de regeling van de onroerende goederen in het buitenland. Vraag advies aan je notaris.
• Nadat KBC van de erfgenamen of de notaris instructies heeft gekregen over de manier waarop de tegoeden verdeeld mogen worden
• Nadat eventuele andere verplichte formaliteiten vervuld zijn (bijv. wanneer er erfgenamen in het buitenland wonen)

Zodra we het attest of de akte van erfopvolging ontvangen, kunnen we de kluis openen en de inventaris van de inhoud opmaken. Dat gebeurt in aanwezigheid van de langstlevende huwelijkspartner en alle erfgenamen. Ook de fiscale administratie moet worden uitgenodigd, maar die zal zelden ook echt aanwezig zijn. Na de inventarisatie en de schriftelijke toestemming van alle erfgenamen wordt de inhoud van de kluis vrijgegeven, op voorwaarde dat er geen fiscale of sociale schulden (meer) zijn. Wanneer er erfgenamen buiten de EER² wonen of wanneer er handelingsonbekwame erfgenamen zijn, zijn er bijkomende formaliteiten vereist. Je team Nalatenschappen geeft je daarover de nodige uitleg.