Nieuws over de gesplitste aankopen en schenkingen met voorbehoud van vruchtgebruik

Inleiding

Op 12 juni 2018 heeft de Raad van State het standpunt van VLABEL (de Vlaamse belastingdienst) inzake de gesplitste aankoop vruchtgebruik-blote eigendom van (on)roerende goederen en de gesplitste inschrijving van effecten en geldbeleggingen nietig verklaard.

We herhalen even kort op welke (drie) planningstechnieken dit standpunt invloed had.  

In het kader van een planning met onroerend vermogen wordt vaak gebruikt gemaakt van de techniek van de gesplitste aankoop, waarbij de ouders het vruchtgebruik en de kinderen de blote eigendom kopen van een onroerend goed, om zo te vermijden dat de kinderen erfbelasting verschuldigd zijn op het onroerend goed bij het overlijden van hun ouders.

Echter, de fiscus gaat er bij een gesplitste aankoop van uit dat het onroerend goed nog steeds in volle eigendom tot de nalatenschap van de ouders behoort, tenzij de kinderen op datum van het overlijden van de ouders het (tegen)bewijs kunnen leveren dat zij zelf de nodige middelen hadden om de blote eigendom te financieren.

Het standpunt van VLABEL was 

In haar (nu dus vernietigde) standpunt zegt VLABEL dat, een schenking van de ouders van de nodige middelen aan de kinderen (voorafgaand aan de aankoopakte) als tegenbewijs kan gelden, maar alleen als:

- ofwel kon aangetoond worden dat de kinderen vrij over de gelden hebben kunnen beschikken;

- ofwel voor aankoopakten vanaf 19-06-2015* de schenking voorafgaand aan de gesplitste aankoop aan de schenkbelasting werd onderworpen.

Slagen de kinderen er niet in dit tegenbewijs te leveren, dan is er erfbelasting verschuldigd op het onroerend goed bij het overlijden van de ouders.

VLABEL paste het standpunt ook toe op

gesplitste inschrijvingen vruchtgebruik-blote eigendom van effecten en/of geldbeleggingen vanaf 1 juni 2016.

Het gevolg hiervan was dat een schenking met voorbehoud van vruchtgebruik van effecten en/of geldbeleggingen aan de schenkbelasting moest onderworpen worden alvorens de effecten en/of geldbeleggingen gesplitst werden ingeschreven bv. op een rekening vruchtgebruik-blote eigendom bij de financiële instelling. Zo niet was er erfbelasting verschuldigd bij het overlijden van de (ouders-)vruchtgebruikers op de geschonken effecten en/of geldbeleggingen ongeacht het tijdstip waarop de vruchtgebruikers overleden.

Vervolgens werd dit standpunt vanaf 1 juni 2017 uitgebreid naar schenkingen met voorbehoud van vruchtgebruik van deelbewijzen in een burgerlijke maatschap waarin effecten of geldbeleggingen zijn ingebracht, waardoor de piste van de schenking met voorbehoud van vruchtgebruik van effecten en/of geldbeleggingen die al dan niet waren ondergebracht in een burgerlijke maatschap via een buitenlandse (meestal Nederlandse) notaris zonder betaling van schenkbelasting, fiscaal geen zin meer had.

Standpunt VLABEL is nu vernietigd

Zoals gezegd heeft de Raad van State dit standpunt nu vernietigd. De vereiste van VLABEL dat de schenking voor de gesplitste aankoop van een (on)roerend goed en de schenking met voorbehoud van vruchtgebruik van gelden en/of effecten of van delen van een burgerlijke maatschap geregistreerd moest worden (met schenkbelasting als gevolg), is een stap te ver.  

Het volstaat aan te tonen dat er een voorafgaandelijke schenking geweest is, maar of die al dan niet geregistreerd is speelt geen rol.

De Vlaamse Belastingdienst heeft ondertussen een mededeling op haar website gepubliceerd dat zij bij toekomstig te behandelen dossiers het vernietigde standpunt niet langer zal toepassen. Belastingplichtigen die belast werden met erfbelasting omdat ze de regels van het standpunt niet gerespecteerd hebben, kunnen nog een bezwaarschrift indienen binnen de wettelijke bezwaartermijn van 3 maanden na de verzenddatum van het aanslagbiljet.

De VLABEL vermeldt nog dat het arrest verder grondig zal worden onderzocht op zijn mogelijke consequenties en beleidsopties. Het risico bestaat natuurlijk dat de wet in de toekomst zal worden aangepast.

We raden aan uw externe raadgever te contacteren om de impact van deze nieuwe wetgeving in uw concrete situatie te bepalen.

Bent u ondernemer? Dan kan het aankopen van onroerend goed via uw vennootschap om tal van redenen interessant zijn. Ontdek hier welke verschillende methodes er zijn.

Ann Laenen, adviseur Financiële Planning KBC

*Voor aankoopakten vanaf 1/9/2013 t.e.m. 18-06-2015 mocht de registratie ook na de aankoopakte plaatsvinden.  Voor aankoopakten van voor 1/9/2013 volstond het dat de schenking voor de gesplitste aankoop was gebeurd, ongeacht of de schenking aan schenkbelasting onderworpen werd.

Disclaimer
Dit blogbericht mag niet worden beschouwd als een beleggingsaanbeveling of advies.